လေ့လာချက်တွေအရ အာရှပစိဖိတ်ဒေသမှာ စားသောက်မှုပုံစံတွေ ပြောင်းလဲလာရတာက အစားအသောက်တွေ ထိန်းချုပ်မှု မရှိတာနဲ့ အစားအသောက်တွေ ပေါပေါများများ ရလာတာကြောင့်ပါ။ ဒီလိုဖြစ်ရတာက လွန်ခဲ့တဲ့ ဆယ်စုနှစ် ၃ခုအတွင်းမှာ စီးပွားရေးတိုးတက်လာတာကြောင့် ဖြစ်ပါတယ်။ အာရှဖွံ့ဖြိုးမှုဘဏ်ရဲ့ ကိန်းဂဏန်းတွေအရ အာရှရဲ့ စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးမှုနှုန်းက ၂၀၀၀ခုနှစ်တွေကထက်စာရင် ၆%လောက် တက်လာတာတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
အာရှရဲ့ စီးပွားရေး တိုးတက်မှုတွေက ဒေသတွင်းမှာ စားသောက်မှု ပုံစံကို ပြောင်းစေပြီး အစားအသောက်များများကို စျေးနည်းနည်းနဲ့ ဝယ်လို့ရစေပါတယ်။ ဒါကို ပြည်သူ့ကျန်းမာရေးပညာရှင်တွေက “nutrition transition” စားသောက်မှု ပုံစံရွေ့လျောခြင်းလို့ ခေါ်ပါတယ်။ ဆိုလိုတာက ပုံမှန်စားနေကြ ရိုးရာစားစရာတွေကနေ ကယ်လိုရီများတဲ့ စားသောက်မှု ပုံစံကို ပြောင်းလဲလာတာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် အဝလွန်တာ၊ နာတာရှည်ရောဂါတွေ ဖြစ်လာနိုင်ခြေတွေ များလာတာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။
ဒေသတွင်းနိုင်ငံတွေရဲ့ မြို့ပြစနစ်ပြောင်းလဲမှုတွေကလည်း လူနေမှုပုံစံကို ပြောင်းလဲစေပါတယ်။ WHOရဲ့ အဆိုအရ မြို့ပြလူနေမှုစနစ်တွေက လှုပ်ရှားမှုနည်းတဲ့ နေထိုင်မှုပုံစံတွေကို ဖြစ်စေပြီး နှလုံးရောဂါ၊ ကင်ဆာနဲ့ ဆီးချိုရောဂါဖြစ်နိုင်ခြေတွေကို များစေပါတယ်။
ဒီလိုမျိုး ဒေသတွင်းနိုင်ငံတွေမှာ လူနေမှုပုံစံပြောင်းလဲလာတာတွေက အာရှမှာ ကိုယ်အလေးချိန်များတာ၊ အဝလွန်တာတွေကို ပိုမိုဖြစ်လာစေပါတယ်။ အာရှဖွံ့ဖြိုးမှုဘဏ်ရဲ့ အချက်အလက်တွေအရ အာရှရဲ့ မြို့ပြလူဦးရေက ၁၉၉၀ကနေ ၂၀၁၅အတွင်းမှာ သုံးပုံတစ်ပုံကနေ တစ်ဝက်လောက်ထိ တက်လာတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
အာရှရဲ့ စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းတွေကနေ စက်မှုလုပ်ငန်းတွေကို ပြောင်းလဲလာတာက နေ့စဉ်လှုပ်ရှားမှုတွေကို လျော့နည်းစေပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကိုယ်အလေးချိန်တက်တာကို ဖြစ်စေပါတယ်။ ဒါ့ပြင် အိမ်မှာချက်စားမယ့်အစား အပြင်ထွက်စားတာ၊ ခရီးဝေးသွားတာတွေကလည်း ဒီအချက်ကို ပိုဆိုးစေပါတယ်။
အိန္ဒိယလို နိုင်ငံမျိုးတွေမှာ မြို့ပြမှာနေတဲ့ လူငယ်တွေက အဆီနဲ့ ကယ်လိုရီများတဲ့ အသင့်စား အစားအစာတွေကို ပိုစားလာကြတာတွေ့ရပါတယ်။ ဒါကြောင့် ငယ်ငယ်လေးနဲ့ အဝလွန်တာတွေ ဖြစ်လာပါတယ်။
အဝလွန်တဲ့အခါ ဘာဖြစ်လာနိုင်သလဲ။
အဝလွန်ခြင်းက တခြားပြင်းထန်တဲ့ နာတာရှည်ရောဂါတွေ ဖြစ်နိုင်ခြေကို မြင့်စေပါတယ်။ အဝလွန်ခြင်းကြောင့် ဖြစ်လာနိုင်တဲ့ ကျန်းမာရေးပြဿနာတွေကတော့
ကျောက်ကပ်ရောဂါ
အဝလွန်ခြင်းက နာတာရှည်ကျောက်ကပ်ရောဂါကို ဖြစ်နိုင်ခြေများစေပါတယ်။ ဆီးချိုရောဂါနဲ့ သွေးတိုးရောဂါရှိတဲ့သူတွေက အဝပါလွန်နေမယ်ဆိုရင် နာတာရှည်ကျောက်ကပ်ရောဂါဖြစ်နိုင်ခြေက ပိုများလာမှာပါ။ လေ့လာချက်တွေအရ ဆီးချိုရောဂါက ကျောက်ကပ်ရောဂါဖြစ်စေနိုင်တဲ့ ထိပ်တန်းအကြောင်းရင်းပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဆီးချိုရောဂါရှိသူ ၄ယောက်မှာ ၁ယောက်က ကျောက်ကပ်ရောဂါပါ ရှိနေတာကို တွေ့ရပါတယ်။
နှလုံးသွေးကြောရောဂါ (နှလုံးသွေးကြောကျဉ်းခြင်း)
အဝလွန်ခြင်းကြောင့် နှလုံးသွေးကြောရောဂါဖြစ်နိုင်ခြေများစေပါတယ်။ အထူးသဖြင့် သွေးကြောတွေထဲမှာ အဆီတွေ၊ အနှစ်တွေ ပိတ်ပြီးဖြစ်တတ်တဲ့ သွေးကြောကျဉ်းရောဂါပါ။
အချိန်ကြာလာတာနဲ့အမျှ သွေးကြောတွေကျဉ်းပြီး သွေးလည်ပတ်မှုကို နှေးကွေးစေပါတယ်။ သွေးကြောလုံးဝပိတ်သွားတာမျိုးလည်း ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ဒါဆိုရင်တော့ နှလုံးကြွက်သားပုပ်တာ ဒါမှမဟုတ် လေဖြတ်တာတွေ ဖြစ်လာမှာပါ။
ကင်ဆာ
လေ့လာချက်တွေအရ အဝလွန်ခြင်းက ကင်ဆာရောဂါဖြစ်နိုင်ခြေကို များစေပါတယ်။ အမေရိကန် ကင်ဆာလေ့လာချက်တွေအရ အမျိုးသမီးတွေမှာ တွေ့ရတဲ့ ကင်ဆာတွေရဲ့ ၅၅%နဲ့ အမျိုးသားတွေမှာ တွေ့ရတဲ့ ကင်ဆာတွေရဲ့ ၂၄% က အဝလွန်ခြင်းနဲ့ ဆက်စပ်နေပါတယ်တဲ့။
ရှိသင့်တာထက် များနေတဲ့ အဆီဆဲလ်တွေက ဆဲလ်ရောင်ရမ်းမှုကို ဖြစ်စေပြီး အီစထရိုဂျင်နဲ့ တခြားကြီးထွားဟော်မုန်းတွေကို ထွက်စေပါတယ်။ ဒါတွေက ဆဲလ်ပွားများမှုကို အားပေးပါတယ်။ဒီလိုမျိုး ဆဲလ်အပွားများတာက ကင်ဆာဆဲလ်တွေအဖြစ် ပြောင်းစေနိုင်ပါတယ်။
ခန္ဓာကိုယ်မှာ အဆီပိုတွေရှိနေတာက အသည်းကင်ဆာ၊ ကျောက်ကပ်ကင်ဆာ၊ ရင်သားကင်ဆာ၊ သားဥအိမ်ကင်ဆာ၊ အူမကြီးကင်ဆာ၊ ပန်ကရိယကင်ဆာ စတဲ့ ကင်ဆာတွေ ဖြစ်နိုင်ခြေကို များစေပါတယ်။
အရိုးအဆစ်ရောင်ရောဂါ
အဝလွန်ခြင်းက များပြားလှတဲ့ ကျန်းမာရေးပြဿနာတွေကို ဖြစ်စေပါတယ်။ ကိုယ်အလေးချိန်များတာက ခန္ဓာကိုယ်က အရိုးတွေအပေါ်ဝန်ပိစေပြီး အရိုးအဆစ်ရောင်ရောဂါကို ဖြစ်စေပါတယ်။ များနေတဲ့ ကိုယ်အလေးချိန်တွေက ဒူးပေါ်ကို ဖိအားတွေ ဖြစ်စေပြီး ခန္ဓာကိုယ်ကို ထိန်းရတာ ပိုခက်စေပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကြာလာတဲ့အခါ အဆစ်တွေ ပျက်စီးတာ၊ လှုပ်ရှားတဲ့အခါ ကြွက်သားတွေ အားနည်းတာ ဖြစ်လာပါတယ်။
သင်အဝလွန်လာနိုင်သလား။ ခုပဲ စစ်ဆေးကြည့်လိုက်ပါ။
