ကိုယ်ဝန်ဆောင် ဆီးချို နဲ့ပတ်သက်ပြီး သိထားသင့်သမျှ

ကိုယ်ဝန်ဆောင် ဆီးချို

ကိုယ်ဝန်ဆောင်ချိန်က စိတ်လှုပ်ရှားစရာ အကောင်းဆုံး အချိန်ပါ။ ကိုယ်ဝန်ဆောင်ကာလ ပြီးဆုံးတဲ့အခါ ရင်သွေးလေးကို လူ့လောကထဲကို ခေါ်ဆောင်နိုင်မှာလေ။ ကိုယ်ဝန်ဆောင်ချိန်က ပျော်စရာ အကောင်းဆုံး အချိန်ဆိုလည်း မမှားပါဘူး။

ကိုယ်ဝန်ဆောင်ချိန်က ပျော်စရာတွေပဲလားဆိုတော့ မဟုတ်သေးပါဘူး ပင်ပန်းမှုတွေ ရင်ဆိုင်ရနိုင်သလို ကျန်းမာရေးပြဿနာတွေနဲ့လည်း ရင်ဆိုင်ရနိုင်ပါတယ်။ ဒါ​ကြောင့် ကိုယ်ဝန်ဆောင်ချိန်က သေချာ ဂရုစိုက်သင့်တဲ့ ကာလပါ။

ကိုယ်ဝန်ဆောင်ချိန်မှာ အထူး ဂရုစိုက်သင့်တဲ့ ကျန်းမာရေးပြဿနာတစ်ခုက ကိုယ်ဝန်ဆောင်ဆီးချိုပါ။ ကိုယ်ဝန်ဆောင်ချိန်မှာ ဆီးချို ခံစားရမယ်ဆိုရင် မိခင်ရော ဘေဘီလေးကိုပါ ထိခိုက်စေနိုင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် သေချာလေး ဂရုစိုက် ကာကွယ်စေချင်ပါတယ်။

ကိုယ်ဝန်ဆောင် ဆီးချို ဘယ်အချိန်မှာ ခံစားရနိုင်လဲ

ကိုယ်ဝန်ဆောင် ဆီးချို ဆိုတာက ကျန်တဲ့အချိန်တွေမှာ မဖြစ်ဘဲ ကိုယ်ဝန်ဆောင်ချိန်မှာမှ ဖြစ်တဲ့ ဆီးချို အမျိုးအစား တစ်ရပ်ပါ။ ပုံမှန်ကတော့ ကိုယ်ဝန်ဆောင်ကာလ ဒုတိယ ၃ လပတ်နဲ့ တတိယ ၃ လပတ် ကာလတွေမှာ အများဆုံး တွေ့ရပါတယ်။

ကိုယ်ဝန်ဆောင် ဆီးချို ခံစားရတဲ့အခါ သွေးတွင်းသကြားဓာတ်ကို မြင့်တက်စေပြီး ဗိုက်ထဲက ကြီးထွားနေတဲ့ ဘေဘီလေးရဲ့ ကျန်းမာရေးကိုလည်း ထိခိုက်စေနိုင်ပါတယ်။

ကိုယ်ဝန်ဆောင် ဆီးချိုက ပြင်းထန်တဲ့ နောက်ဆက်တွဲ ကျန်းမာရေးပြဿနာတွေကို ယူဆောင်လာနိုင်တယ် ဆိုပေမယ့် လိုအပ်တဲ့ ကုသမှုတွေကို ခံယူမယ်။ ဆရာဝန် လမ်းညွှန်ချက်တွေကို လိုက်နာမယ်။ အနေအထိုင် အစားအသောက် ဂရုစိုက်မယ်ဆိုရင် ကျန်းမာစွာ ကိုယ်ဝန်ဆောင်နိုင်မှာ ဖြစ်သလို ဘေဘီလေးကိုလည်း ကျန်းမာစွာနဲ့ မေမေတို့ ဘဝထဲကို ခေါ်ဆောင်နိုင်မှာပါ။

နောက်ထပ် သတင်းကောင်းတစ်ခုက ကိုယ်ဝန်ဆောင် ဆီးချို ခံစားရသူတွေဟာ ဘေဘီလေးကို မွေးဖွားပြီးချိန်မှာ သွေးတွင်းအချိုဓာတ်က ပုံမှန် ပြန်ဖြစ်သွားတာပါ။ ဒါပေမယ့် အမျိုးအစား (၂) ဆီးချို မဖြစ်စေဖို့တော့ သေချာ စောင့်ကြည့်ဖို့ လိုပါမယ်။

ကိုယ်ဝန်ဆောင် ဆီးချို ဖြစ်စေရတဲ့ အကြောင်းအရင်း

ကိုယ်ဝန်ဆောင် ဆီးချို ဖြစ်စေရတဲ့ အကြောင်းအရင်းတွေထဲက တစ်ခုက ကိုယ်တွင်းမှာ အင်ဆူလင် လုံလောက်အောင် မထုတ်နိုင်တာပါ။ ကိုယ်ဝန်ဆောင်ချိန်မှာလည်း ခန္ဓာကိုယ်က အင်ဆူလင်ကို လုံလောက်စွာ ရရှိဖို့ လိုပါတယ်။

ခန္ဓာကိုယ်က အင်ဆူလင် မရရှိတဲ့အခါ စားလိုက်တဲ့ သကြားဓာတ်တွေကို ခွန်အားအဖြစ် မပြောင်းလဲနိုင်တော့ဘဲ သွေးတွင်းသကြားဓာတ်တွေ မြင့်တက်လာပါတယ်။ ဒီလို သွေးတွင်းသကြားဓာတ် မြင့်တက်မှုက ကိုယ်ဝန်ဆောင်ဆီးချို ဖြစ်စေပါတော့တယ်။

ကိုယ်ဝန်ဆောင် ဆီးချိုကို ကာကွယ်ဖို့ သတိထားရမယ့် အချက်တွေ

ကိုယ်ဝန်ဆောင် ဆီးချိုကို ကာကွယ်ဖို့က ခက်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဖြစ်နိုင်ခြေကို လျှော့ချဖို့

• ကိုယ်အလေးချိန် အဆမတန်တက်လာတာမျိုး မဖြစ်စေဖို့ ထိန်းရပါမယ်။
• အချိုစာတွေ အလွန်အကျွံစားသုံးတာမျိုး မလုပ်ရပါဘူး။
• ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုနည်းတဲ့ နေထိုင်မှုပုံစံ မဖြစ်စေဖို့ ဂရုပြုပါ။

ဒီအချက်တွေကို သေချာဂရုစိုက် ကာကွယ်နိုင်မယ်ဆိုရင် ကိုယ်ဝန်ဆောင်ဆီးချို ခံစားရနိုင်ခြေကို အတော်လေး လျှော့ချနိုင်မှာပါ။ ဆရာဝန်နဲ့ ပုံမှန်စစ်ဆေး ဆွေးနွေးမှုတွေ လုပ်ဆောင်ဖို့လည်း လိုပါမယ်။

တကယ်လို့ ကိုယ်ဝန်ဆောင်ဆီးချို ခံစားရပြီဆိုရင် သွေးတွင်းသကြားဓာတ်ကိုသေချာ ထိန်းညှိဖို့ လိုပါမယ်။ လိုအပ်ရင် ဆရာဝန်က အင်ဆူလင် ထိုးဖို့၊ မေမေရော ဘေဘီလေးပါ ကျန်းမာစေဖို့အတွက် လိုအပ်တဲ့ ဆေးဝါးတွေ သောက်သုံးဖို့ ညွှန်ကြားပေးပါလိမ့်မယ်။

ဒီလိုအခြေအနေဆို အထူးသတိထားပါ။

တကယ်လို့

• မိသားစုဝင်ထဲမှာ ဆီးချိုရှိသူရှိမယ်။
• ခန္ဓာကိုယ် ထုထည်ညွှန်းကိန်း (BMI) က ၃၀ထက်ကျော်နေမယ်။
• ပထမကိုယ်ဝန်တုန်းက ကလေးက ၉ ပေါင်ကျော်ရှိနေမယ်။
• အရင်ကိုယ်ဝန်တုန်းကလည်း ကိုယ်ဝန်ဆောင် ဆီးချို ဖြစ်ဖူးမယ်ဆိုရင် သေချာလေး ဂရုစိုက်ဖို့ လိုသလို ဆရာဝန်နဲ့ သေချာလေး ဆွေးနွေးမှုတွေ လုပ်ဆောင်ဖို့ လိုပါမယ်။

ကိုယ်ဝန်ဆောင်ဆီးချိုရှိရင် ဘယ်လို လက္ခဏာတွေ ခံစားရနိုင်လဲ။

ကိုယ်ဝန်ဆောင်ဆီးချိုက များသောအားဖြင့် လက္ခဏာ မပြတတ်ပါဘူး။ ကိုယ်န်ဆောင်ချိန်မှာ လိုအပ်တဲ့ စစ်ဆေးမှုတွေ လုပ်ဆောင်ရင်းမှ သိလာရတာ များပါတယ်။

ဒါကြောင့် ကိုယ်ဝန်ဆောင်ချိန်မှာ ပုံမှန် ကျန်းမာရေးစစ်ဆေးမှု လုပ်ဖို့၊ ရက်ချိန်း မှန်မှန် ပြဖို့ ပြောကြတာပေါ့။ ပုံမှန်အားဖြင့်ကတော့ ကိုယ်ဝန်ဆောင် မေမေတိုင်းက ကိုယ်ဝန်ဆောင်ဆီးချို စစ်ဆေးမှုကို လုပ်ဆောင်ရပါတယ်။

ကိုယ်ဝန် ၂၄ ပတ် ကနေ ၂၈ ပတ်တကာလအတွင်းမှာ ကိုယ်ဝန်ဆောင် ဆီးချိုရှိလားဆိုတဲ့ စစ်ဆေးမှုကို ခံယူကြရပါတယ်။

တွေ့ရများတဲ့ ကိုယ်ဝန်ဆောင် ဆီးချို လက္ခဏာက

• ပုံမှန်ထက် ပိုမိုဆာလောင်တာပါ။
• အစားတွေ အရင်ကထက် ပိုစားလာမယ်။
• ရေ အရမ်း ငတ်မယ်။
• ခံတွင်းခြောက်မယ်။
• ပုံမှန်ထက် ဆီးပိုသွားမယ်။
• မအီမသာဖြစ်မယ်။
• မျက်လုံးတွေ ဝေဝါးမယ်။
• ခြေကုန်လက်ပမ်းကျမယ်။

ဘယ်လို စစ်ဆေး သိရှိနိုင်မလဲ။

• Initial glucose challenge test

ဒီစစ်ဆေးမှုမှာ သကြားရည်တွေ သောက်ရပါမယ်။ ၁ နာရီလောက်ကြာတဲ့အခါ သွေးတွင်းအချိုဓာတ်ကို စစ်ဆေးပါမယ်။ သွေးတွင်း သကြားဓာတ်က ၁၉၀ milligrams per deciliter (mg/dL) ဒါမှမဟုတ်၁၀.၆ millimoles per liter (mmol/L) ဆိုရင် ကိုယ်ဝန်ဆောင်ဆီးချို ရှိနေတာပါ။

• Follow-up glucose tolerance testing

ဒီစစ်ဆေးမှုက အစောပိုင်း စစ်ဆေးမှုနဲ့ ခပ်ဆင်ဆင်တူပါတယ်။  ဒီစစ်ဆေးမှုမှာ သောက်ရတဲ့ သကြားရည်က သကြာားပါဝင်မှု ပိုများပါတယ်။ ပြိးရင် သွေးတွင်း သကြားဓာတ်ကို တစ်နာရီတစ်ခါ နဲ့ ၃ နာရီ ဆက်တိုက် စစ်ဆေးပါမယ်။

စစ်ဆေးမှု ရလဒ် ၃ ကြိမ်မှာ ၂ ကြိမ်က ရှိသင့်တဲ့ သွေးတွင်းသကြားဓာတ်ထက် မြင့်နေမယ်ဆိုရင် ကိုယ်ဝန်ဆောင်ဆီးချို ရှိနေပြီလို့ ယူဆရမှာပါ။

ကိုယ်ဝန်ဆောင်ဆီးချိုကို ဘယ်လိုကုသနိုင်သလဲ။

ကိုယ်ဝန်ဆောင်ဆီးချို အများစုက ကလေးမွေးပြီးတဲ့အခါ ပြန်ပျောက်သွားပါတယ်။ ဒါပေမယ့် နောက်ထပ် ကိုယ်ဝန်တွေမှာ ဆီးချိုဖြစ်ဖို့ အလားအလာများသလို နောက်ပိုင်းကျရင် အမျိုးအစား ၂ဆီးချိုရောဂါ ဖြစ်နိုင်ခြေများပါတယ်။

ကိုယ်ဝန်ဆောင်ဆီးချိုက သွေးတွင်းသကြားဓာတ်ကို သေချာထိန်းထားမယ်ဆိုရင် နောက်ဆက်တွဲပြဿနာတွေ မဖြစ်အောင် ကာကွယ်နိုင်မှာပါ။ ကိုယ်ဝန်ဆောင်ဆီးချိုကို တခြားဆီးချိုရောဂါတွေလိုပဲ အစားအသောက်နဲ့ ဆေးဝါးတွေနဲ့ ပေါင်းစပ်ပြီး ထိန်းချုပ်ပါတယ်။ သွေးတွင်းသကြားဓာတ်ပုံမှန်ဖြစ်စေဖို့

• ကျန်းမာနဲ့ ညီညွတ်အောင် စားသောက်ခြင်း
• တစ်နေ့ကို သင့်တင့်တဲ့ ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှု မိနစ် ၃၀ခန့် လုပ်ခြင်း
• လိုအပ်ပါက အင်ဆူလင်နဲ့ ဆေးဝါးများ မှီဝဲခြင်းတို့ လုပ်ရနိုင်ပါတယ်။ ဒါ့ပြင် သွေးတွင်းသကြားဓာတ်ကို ပုံမှန်စစ်ဆေးဖို့၊ ကလေးရဲ့ ကြီးထွားမှုကို ပုံမှန်စစ်ဆေးဖို့လည်း လိုပါတယ်။

ကိုယ်ဝန်ဆောင်ဆီးချိုကြောင့် နောက်ဆက်တွဲ ဘာတွေဖြစ်နိုင်လဲ

ကိုယ်ဝန်ဆောင် ဆီးချိုကြောင့် မေမေရော ဘေဘီလေးမှာပါ ထိခိုက်စေနိုင်ပါတယ်။ ကိုယ်ဝန်ဆောင်ဆီးချို ခံစားရတဲ့အခါ

• ကလေးက ရှိသင့်တဲ့ ကိုယ်အလေးချိန်ထက်များနေတာ
• လမစေ့ဘဲ မွေးဖွားတာ
• အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ ကျန်းမာရေးပြဿနာ ခံစားရတာ
• ဘေဘီလေးမှာ သွေးတွင်းသကြားဓာတ် ကျဆင်းတာ
• မေမေ အနေနဲ့ အဝလွန်တာ
• မေမေ့မှာ နောက်ပိုင်းကျရင် အမျိုးအစား -၂ ဆီးချို ခံစားရနိုင်တာ
• ကလေး အသေမွေးတာ
• မွေးကင်းစအရွယ်မှာ သေဆုံးတာတွေလိုမျိုး ကျန်းမာရေးပြဿနာတွေ ခံစားရနိုင်ပါတယ်။