လိင်အင်္ဂါသားပိုတွေကို ကုသရင် ခွဲစိတ်မှုတွေနဲ့သာ အသားပိုတွေကို ဖယ်ရှားပစ်နိုင်ပြီး HPV ဗိုင်းရပ်စ်ကိုတော့ မကုသနိုင်ပါဘူး။ HPV ဗိုင်းရပ်စ်ကိုကာကွယ်ချင်တယ်ဆိုရင်တော့ ကာကွယ်ဆေးထိုးထားနိုင်ပါတယ်။
၆။HIVဗိုင်းရပ်စ် (human immunodeficiency virus)
ပါးစပ်ဖြင့် လိင်ဆက်ဆံခြင်းဟာ မွေးလမ်းကြောင်းဖြင့် လိင်ဆက်ဆံခြင်းနဲ့ စအိုဖြင့် လိင်ဆက်ဆံခြင်းတို့ထက် HIV ဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်နိုင်ခြေနည်းပေမဲ့ ပါးစပ်ဖြင့် လိင်ဆက်ဆံခြင်းကိုခံတဲ့သူပဲ ဖြစ်ဖြစ်၊ ပေးတဲ့သူပဲ ဖြစ်ဖြစ်ကူးစက်ခံရနိုင်ပါတယ်။ နောက်ထပ် HIV ဗိုင်းရပ်စ် ပျံ့ပွားရာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အရေးကြီးတာတစ်ခုက ကူးစက်ခံထားရတဲ့ အဖော်ဖြစ်သူရဲ့သွေးနဲ့ ခန္ဓာကိုယ်ထွက်အရည်တွေထဲမှာ ရှိတဲ့
ဗိုင်းရပ်စ် ပမာဏ (viral load) ဖြစ်ပါတယ်။ HIV ဗိုင်းရပ်စ် နည်းနေမယ်ဆိုရင် HIV ဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်နိုင်ခြေ နည်းနိုင်ပါတယ်။ ကူးစက်ခံရနိုင်တဲ့နေရာကတော့ ခန္ဓာကိုယ်တစ်လျှောက်ရှိ ကိုယ်ခံအားစနစ် တစ်ခုလုံးဖြစ်ပြီး ပုံမှန်အားဖြင့် နှစ်အကြာကြီး ရောဂါ လက္ခဏာ မပြပါဘူး။ ဒါပေမဲ့ပြတယ်ဆိုရင်လည်း တုပ်ကွေးကဲ့သို့သော လက္ခဏာတွေ ပြနိုင်ပါတယ်။ လက်ရှိအချိန်ထိ HIV ဗိုင်းရပ်စ် အတွက် ကုသနည်း မရှိသေးပါဘူး။
၇။ trichomoniasisရောဂါ
ဒီရောဂါကလည်း ပါးစပ်ဖြင့် လိင်ဆက်ဆံရင် ဆက်ဆံတဲ့သူပဲ ဖြစ်ဖြစ်၊ ဆက်ဆံခံရတဲ့သူပဲ ဖြစ်ဖြစ် ကူးစက်ခံရနိုင်ပါတယ်။ ကူးစက်ခံရနိုင်တဲ့ နေရာတွေကတော့ မွေးလမ်းကြောင်း၊ လိင်တံ၊ ပါးစပ်၊ လည်ချောင်းတို့ ဖြစ်ပါတယ်။ စစချင်းတော့ ဘာလက္ခဏာမှ မပြဘဲ ပြလာတဲ့အခါမှာ မွေးလမ်းကြောင်း၊ လိင်အင်္ဂါမှာ စွန့်ပစ်အရည်များဆင်းခြင်း၊ မွေးလမ်းကြောင်းနီရဲလာခြင်း၊ မွေးလမ်းကြောင်း ယားယံလာခြင်း၊ ဆီးသွားချိန် ပူစပ်ခြင်းတို့ကို ခံစားရနိုင်ပါတယ်။ trichomoniasis ရောဂါကို ကုသလို့ ရပါတယ်။
အထက်မှာပြထားတဲ့ လိင်မှတစ်ဆင့် ကူးစက်ရောဂါတွေ အပြင်တခြား ကူးစက်ရောဂါတွေ ဖြစ်တဲ့ အသည်းရောင် အသားဝါ A (hepatitis A virus)၊ Shigella နဲ့ အူလမ်းကြောင်းကပ်ပါးကောင် (amebiasis) တို့ဟာလည်း စအိုကို ပါးစပ်ဖြင့် လိင်ဆက်ဆံခြင်းကနေ ကူးစက်နိုင်ပါတယ်။
ပါးစပ်ဖြင့် လိင်ဆက်ဆံခြင်းက မွေးလမ်းကြောင်းနဲ့ စအိုဖြင့် လိင်ဆက်ဆံခြင်းတို့ ထက်စိတ်ချရရဲ့လား။
လိင်မှတစ်ဆင့် ကူးစက်ရောဂါ (STDs) အများစုဟာ ပါးစပ်ဖြင့် လိင်ဆက်ဆံခြင်းကနေ ကူးစက်နိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ မတူညီတဲ့လိင်ဆက်ဆံပုံတွေကနေပြီး ဘယ်လောက် ရောဂါ ကူးစက်နိုင်သလဲဆိုတာကိုတော့ အတိအကျပြောဖို့ခက်ပါတယ်။ ဘာကြောင့်လည်းဆိုတော့ ပါးစပ်ဖြင့် လိင်ဆက်ဆံတဲ့သူအများစုဟာလည်း မွေးလမ်းကြောင်းဖြင့် စအိုဖြင့်လည်း လိင်ဆက်ဆံတတ်ကြလို့ပါ။
လေ့လာချက်တွေ အရတော့ ပါးစပ်ဖြင့် လိင်ဆက်ဆံခြင်းဟာ မွေးလမ်းကြောင်းနဲ့ စအိုဖြင့် လိင်ဆက်ဆံခြင်းတို့ထက် HIV ဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်နိုင်ခြေ ပိုနည်းတယ်လို့ ဆိုထားပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဒီအချက်က HIV ဗိုင်းရပ်စ်အတွက်သာ ဖြစ်ပြီး တခြား လိင်မှတစ်ဆင့် ကူးစက်ရောဂါတွေ အတွက်တော့ မှန်မနေ နိုင်ပါဘူး။
ဥပမာ လေ့လာချက်တစ်ခုအရ ဆစ်ဖလစ်ရှိတဲ့ လိင်တူ ချစ်သူ အမျိုးသား တွေကိုလေ့လာခဲ့တဲ့စစ်တမ်းတစ်ခုမှာ ၅ ယောက်အနက် ၁ ယောက် ပါးစပ်ဖြင့်သာ လိင်ဆက်ဆံခဲ့တာ ဖြစ်တယ်လို့ဆိုပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် ပါးစပ်ဖြင့် လိင်ဆက်ဆံခြင်းဟာ မွေးလမ်းကြောင်းနဲ့ စအိုတို့ဖြင့် လိင်ဆက်ဆံခြင်းတို့ထက် အန္တရာယ်နည်းနိုင်ပေမဲ့ ကူးစက်နိုင်ခြေ ရှိပါသေးတယ်။
Chlamydia နဲ့ gonorrhea တို့ လည်ချောင်းမှာ ကူးစက်ခံထားရခြင်းက လိင်အင်္ဂါတွေနဲ့ စအိုလမ်းကြောင်းမှာ ကူးစက်ခံထားရခြင်းလောက်တော့ လူတစ်ယောက်ရဲ့ ကျန်းမာရေးကို မထိခိုက်စေနိုင်ပါဘူး။ ဒါပေမဲ့ HIV ဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်နိုင်ခြေကို ပိုမြင့်စေနိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဆစ်ဖလစ်တို့ HIV တို့ကတော့တစ်ကိုယ်လုံးကို ပျံ့နှံ့နိုင်တဲ့အတွက် ဘယ်နေရာကနေ ရရ ကျန်းမာရေး ထိခိုက်နိုင်ပါတယ်။
ပါးစပ်ဖြင့် လိင်ဆက်ဆံခြင်းကနေ STD တွေ ရနိုင်ခြေကို ပိုများစေတဲ့အကြောင်းရင်းတွေက ဘာတွေ ဖြစ်မလဲ။
အောက်ပါအချက်တွေ ဖြစ်နေရင်တော့ ပါးစပ်ဖြင့် လိင်ဆက်ဆံခြင်းကနေ HIV နဲ့ တစ်ခြား STD တွေရနိုင်ခြေကို ပိုများလာစေနိုင်ပါတယ်။ –
– ခံတွင်းကျန်းမာရေး ဆိုးရွားပြီး သွားပျက်ဆီးနေခြင်း၊
– သွားဖုံးပျက်ဆီးနေခြင်း၊ သွားဖုံးမှ သွေးထွက်နေခြင်း နဲ့ ခံတွင်းကင်ဆာ ဖြစ်နေခြင်း
– ပါးစပ်နဲ့ လိင်အင်္ဂါတွေမှာ အနာများပေါက်နေခြင်း၊
– အဖော်ဖြစ်သူရဲ့ သုက်မထွက်ခင် အရင်ထွက်သော အရည်ကြည်များနဲ့ ထိတွေ့မိခြင်းတို့ဖြစ်ပါတယ်။
ပါးစပ်ဖြင့် လိင်ဆက်ဆံခြင်းကနေ တစ်ဆင့် လိင်မှတစ်ဆင့် ကူးစက်ရောဂါတွေ မကူးစက်တော့အောင် ဘယ်လို လုပ်ရမလဲ။
ပါးစပ်ဖြင့် လိင်ဆက်ဆံခြင်းကနေ STD တွေ ကူးစက်နိုင်ခြေကိုလျှော့ချဖို့ အတွက် ကွန်ဒုံးနဲ့ dental dam တို့ကို လိင်ဆက်ဆံတိုင်း အသုံးပြုဖို့လိုပါတယ်။
STD တွေ ကူးစက်နိုင်ခြေကို အပြည့်အဝ ကာကွယ်ဖို့အတွက်တော့ မွေးလမ်းကြောင်း၊ စအိုနဲ့ ပါးစပ်တို့ကနေ လိင်ဆက်ဆံတာမလုပ်ဖို့ပါပဲ။ မလုပ်ရင် အန္တရာယ်ကင်းပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ သင်ဟာ လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ လုပ်ဆောင်မှု ပုံမှန် ရှိနေသူတစ်ယောက်ဆိုရင်
– STD ရောဂါများကိုစစ်ဆေးထားပြီး ရောဂါမရှိတဲ့အဖော်ဖြစ်သူနဲ့ တစ်လင်တစ်မယား စနစ် ကျင့်သုံးခြင်း၊
– လိင်ဆက်ဆံချိန်တိုင်း ကွန်ဒုံး အသုံးပြုခြင်းတို့နဲ့ ကူးစက်နိုင်ခြေကို လျှော့ချနိုင်ပါတယ်။
အရေးကြီးတဲ့အချက်တစ်ချက်က STD တွေမှာ ဘာရောဂါ လက္ခဏာမှ မပြတတ်တာကြောင့် ကူးစက်ခံထားရသူကလည်း သူတို့ မကူးစက်ခံရသေးဘူးထင်ပြီး သင်ထံ STD ရောဂါတွေကို ကူးစက်စေနိုင်ပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့်သင်ဟာလိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ ပုံမှန် လုပ်ဆောင်နေသူတစ်ယောက်ဆိုရင် HIV ဗိုင်းရပ်စ်နဲ့ STD တွေ အတွက် ပုံမှန်စစ်ဆေးမှု ပြုလုပ်ပြီး အဖော်ဖြစ်သူကိုလည်း STD တွေ စစ်ဆေးထားသလားဆိုတာကို သေချာအောင်ပြုလုပ်သင့်ပါတယ်။ အကယ်၍ သင့်မှာ STD ရှိနေမယ်ဆိုရင် လိင်ဆက်ဆံတာကိုရပ်ပြီး နီးစပ်ရာဆေးရုံဆေးခန်းမှာ ပြသပြီး စစ်ဆေးကုသနိုင်ပါတယ်။
မှတ်ချက်များ
သင့်အတွေးများကို ဝေမျှပါ။
သင့်ကျန်းမာရေးအတွေးများကို Hello Sayarwonနဲ့ ဝေမျှလိုက်ပါ။
ဆက်သွယ်ရန် သို့မဟုတ် ဝင်မည်။ နှင့် ဝင်ရောက်ဆွေးနွေးပါမည်။