အဆုတ်တစ်ခုကောင်းကောင်း အလုပ်လုပ်ဖို့အတွက်ဆို လေပြွန်၊ အဆုတ်ကြွက်သားနဲ့ အဆုတ်လေအိတ်တွေ ကောင်းကောင်းအလုပ်လုက်ဖို့လိုပါတယ်။ လေပြွန်တွေကျဉ်းနေမယ်၊ အဆုတ်ပိုးဝင်ြပီး အဆုတ်ရောင်နေမယ် လေအိတ်လေးတွေ ပြားကပ်နေမယ်ဆိုရင် အသက်ရှူရကြပ်တဲ့ ပြဿနာတွေ ခံစားရတတ်ပါတယ်။ လေပြွန်တွေ ကျဉ်းနိုင်တဲ့ ( bronchiolitis) အဆုတ်ပိုးဝင်တဲ့ ( pneumonia ) အကြောင်းတွေ တော်တော်များများသိပြီးကြပြီးဖြစ်တော့ ခု အဆုတ်လေအိတ်လေးတွေ ပျက်စီးတဲ့ ပြဿနာ( emphysema) ကို ဖြစ်စေတဲ့အကြောင်းအရင်းတွေ အကြောင်းပြောပြပေးချင်ပါတယ
ဖြစ်စေတဲ့ အကြောင်းလေးတွေ မပြောခင် emphysema အကြောင်း အရင်ပြောပြချင်ပါတယ်။
- နာတာရှည် အဆုတ်ရောဂါတစ်ခုဖြစ်ပြီး လေပြွန်ပိတ်ဆို့ အဆုတ်ရောဂါ ၂ မျိုးထဲက တစ်ခုပါ။
- အဆုတ်နဲ့ ပက်သက်တဲ့ ရောဂါတွေထဲမှာဆို တတိယမြောက် လူသေမှု အများဆုံးဖြစ်စေတဲ့ နာတာရှည်အဆုတ်ရောဂါတစ်ခုပါ။
- အဆုတ်လေအိတ်တွေကြားထဲက တစ်ရှူးစတွေ လုံးဝ ပြင်မရအောင် ပျက်စီးသွားပြီး လေအိတ်တွေကို သွားပိတ်နေတတ်ပါတယ်။ လေအိတ်တွေပိတ်သွားတာကြောင့် အတွင်းက လေတွေလည်းပိတ်မိနေ အသက်ရှူရခက်လေ ပိုရှူလေ လေတွေပိုဝင်လေနဲ့ အဆုတ်ကြီးလည်း ဖောင်းလာပါလိမ့်မယ်။ ဒီလိုနဲ့ ပိုပြီး အသက်ရှူကြပ်လာပါလိမ့်မယ်။
ကဲဒါလေးတွေ သိပြီးပြီဆိုတော့ ဘာ့ကြောင့် emphysema( အဆုတ်လေအိတ်တွေ ပျက်စီး)ရတာလဲဆိုတဲ့ အကြောင်းလေးလာပါပြီ။
အဓိက အဖြစ်အများဆုံးနဲ့ လူသိအများဆုံး ၂ ခုကို အရင်ဆုံးပြောပြချင်ပါတယ်။
( ၁ ) ေဆးလိပ်သောက်ြခင်း-
သိတဲ့အတိုင်း အဆုတ်နဲ့ ပက်သက်တဲံ ရောဂါတွေ အားလုံး ဆေးလိပ်ကနေပြေးလွတ်တယ်ဆိုတာ မရှိပါဘူး။ ဒီအထဲကမှ အဆိုးဆုံကတော့ emphysema ပေါ့။ ဆေးလိပ်မှာပါတဲ့ဓါတုပစ္စည်းတွေက လေအိတ်လေးတွေကို ဖျက်ဆီးလိုက်တာကြောင့် ဆေးလိပ်သောက်တဲ့သူတွေက မသောက်တဲ့သူတွေထက်စာရင် emphysema ဖြစ်နေချိန် ၆ ဆပိုများပါတယ်။ emphysema ဆိုတဲ့ ပြဿနာဟာ ဖြစ်ပြီးရင် အပြီးတိုင်ပျောက်အောင် ကုသလို့ မရတော့တာကြောင့် ဆေးလိပ်ဖြတ်နိုင်ဖို့လိုပါတယ်။
( ၂ ) AAT deficiency – Alpha-1 antitrypsin ပရိုတင်း ဓါတ်ချို့တဲ့ခြင်း။
ရောဂါပိုးတွေကို တိုက်ထုတ်တဲ့ သွေးဖြူဥေတွ ပုံမှန်အတိုင်းဖြစ်အောင် ထိန်းသိမ်းနေရတဲ့ Alpha-1 antitrypsin ဓါတ်ချို့တဲ့သွားတဲ့အခါ ပြင်ပကရောဂါပိုးတွေကို မတိုက်ထုတ်နိုင်တော့တဲ့အပြင် သွေးဖြူဥတွေလည်း ပုံမှန် မဟုတ်တော့ဘဲ လေအိတ်လေးတွေကို ပြန်တိုက်တာကြောင့် လေအိတ်တွေ ပျက်စီးသွားတတ်ပါတယ်။ Alpha-1 antitrypsin ဓါတ်ချို့တဲ့နေတဲ့သူတွေဟာ emphysema အဆုတ်ပြဿနာတင်မဟုတ် နောက်ပိုင်းမှာ အသည်းြပဿနာတွေလည်း ဆက်ဖြစ်နိုင်ပါသေးတယ်။
( ၃ ) တဆင့်ခံဆေးလိပ်ငွေ့ရှူခြင်း –
ဆေးလိပ်သောက်တာနဲ့ တန်းတူ ထိခိုက်တဲ့နောက်တစ်ခုကတော့တစ်ဆင့်ခံ ဆေးလိပ်ငွေ့ရှူ ( တဆင့်ခံ ဆေးလိပ်သောက်ခြင်း) ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ကိုယ်ကိုယ်တိုင်က ဆေးလိပ်မသောက်တောင် ဘေးကနေ ဆေးလိပ်ရှူရဖန် များလာတဲ့အခါ ဆေးလိပ်သောက်တဲ့သူတွေနဲ့ တန်းတူ ကျန်းမာရေးပြဿနာတွေ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ အဲဒီ အထဲမှာ emphysema လည်းပါတာပေါ့။
( ၄ ) လေထုညစ်ညမ်းခြင်း
လေထုညစ်ညမ်းနှုန်းများလာလေလေ အဆုတ်လေအိတ်လေးတွေ ပျက်စီးတဲ့ ပြဿနာ ( emphysema) ဖြစ်လေလေလို့ သိပ္ပံပညာရှင်တွေက ဆိုထားပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် အိမ်ပတ်ဝန်းကျင်မှာ သစ်ပင်လေးတွေများများစိုက်ပါ။ လေကောင်းလေသန့်ရအောင် ပြတင်းပေါက်တွေ များများဖွင့်ထားပါ။
Hello Health Group သည် ဆေးပညာဆိုင်ရာ အကြံပေးချက်များ၊ ရောဂါရှာဖွေခြင်းနှင့် ကုသခြင်းများ မပြုလုပ်ပါ။
[embed-health-tool-bmi]
