အစပ်အလွန်အကျွံစားရင် ဖြစ်တတ်တဲ့ Glossitis လျှာရောင်ရမ်းနာ ဆိုတာက ခံတွင်းကျန်းမာရေး ပြဿနာ တစ်မျိုးဖြစ်ပြီးတော့ လျှာရောင်းရမ်းနာ တစ်မျိုးပါ။ ခံစားရခက်ပြီးတော့ ဖြစ်ပွားချိန်လည်း ကြာမြင့်တဲ့ ဝေဒနာ တစ်မျိုးဖြစ်ပါတယ်။ ပူတဲ့စပ်တဲ့ အစားအစာတွေကို အလွန်အကျွံ စားတတ်သူတွေမှာ အဖြစ်များတတ်ပါတယ်။
လျှာတစ်လျှောက်မှာ ကြမ်းတမ်းနေတာ၊ နာကျင်ရောင်ရမ်းနေတာ၊ အနီပြင်တွေ ထွက်တာ၊ အရောင်ပြောင်းလဲတာ၊ စကားပြောဆိုတာ-အစာစားတာ-မျိုချတာတွေမှာ ခက်ခဲနေတတ်တာနဲ့ လျှာဖောရောင်နေတာမျိုးတွေဖြစ်တတ်တဲ့ ဝေဒနာတစ်မျိုးဖြစ်ပြီး ခံစားရခက်တဲ့ ဝေဒနာတစ်မျိုးလို့ ဆိုရမှာပါ။
လျှာဟာ အစာမျိုချတာနဲ့ စကားပြောဆိုရာမှာ အရေးပါတဲ့ ကြွက်သားအစိတ်အပိုင်းတစ်မျိုးဖြစ်တာကြောင့် Glossitis ဖြစ်ပြီဆိုတာနဲ့ အစာစားတာမှာရော၊ စကားပြောဆိုရမှာပါ ပြဿနာရှိလာမှာဖြစ်ပါတယ်။ အစာစားချိန်၊ စကားပြောဆိုချိန်တွေမှာ ပြင်းထန်စွာ နာကျင်နေတာမျိုးဖြစ်တတ်ပါတယ်။
ပုံမှန်အားဖြင့် Glossitis ရောဂါ အမျိုးအစား ၃ မျိုးရှိပါတယ်။
- ဓာတ်မတည့်မှုကြောင့် ဖြစ်လေ့ရှိတဲ့ Acute glossitis
- နာတာရှည်ဖြစ်တတ်တဲ့ Chronic glossitis နဲ့
- လျှာအရောင်ကိုပြောင်းလဲစေတဲ့ Atrophic glossitis တို့ပါပဲ။
ရောဂါတစ်ခါဖြစ်ပြီဆိုရင်လည်း ၁၀ ရက်ထက်မနည်းကြာတတ်တာမို့ ပြင်းထန်တဲ့ရောဂါတစ်မျိုးမဟုတ်ပေမယ့် ဆိုးရွားတဲ့ရောဂါတစ်ခုလို့ သတ်မှတ်ခံရတာပါ။
Glossitis ဘာလို့ဖြစ်ရတာလဲ
ပုံမှန်အားဖြင့် Glossitis ဖြစ်စေတဲ့အကြောင်းအရင်းက အာဟာရဓာတ်ချို့တဲ့လို့ပါ။ ဒါပေမယ့် ဒီတစ်ချက်တည်းတာ့မဟုတ်ပါဘူး။ အောက်ပါအချက်တွေဟာ Glossitis ဖြစ်စေနိုင်တဲ့ အချက်တွေဖြစ်ကြပါတယ်။
- Folate သို့မဟုတ် ဗီတာမင် B အာဟာရဓာတ်ချို့တဲ့တာ၊
- ဆေးဝါး ဒါမှမဟုတ် အစားအသောက်နဲ့ ဓာတ်မတည့်မှုဖြစ်တာ၊
- ဘက်တီးရီးယား ဒါမှမဟုတ် ရောဂါပိုးမွှားကူးစက်ခံရတာ၊
- စိတ်ဖိစီးမှု ဒါမှမဟုတ် စိတ်ကျဝေဒနာခံစားနေရတာ၊
- အလွန်အမင်းစပ်တဲ့ အစားအစာတွေကို စားသုံးမိတာ၊
- အစာအိမ်ချဉ်ရည် ပြန်ဆန်တက်တာ၊
- ပါးစပ်ခြောက်သွေ့လွန်းတာ စတာတွေကြောင့် Glossitis ဖြစ်ပွားနိုင်ပါတယ်။
ဘယ်လိုလူတွေ Glossitis ပိုဖြစ်နိုင်သလဲ
Glossitis က လူတိုင်းမှာ အချိန်မရွေးဖြစ်နိုင်ပေမယ့် အောက်ပါလူအမျိုးအစားတွေမှာတော့ ဖြစ်နိုင်ခြေပိုများပါတယ်။
ဒီလူတွေကတော့
- ပါးစပ်နဲ့ အာခေါင်မှာ ထိခိုက်ဒဏ်ရာရထားသူတွေ၊
- အစပ် အလွန်အကျွံ စားသူတွေ
- သွားထိန်းဝတ်ထားပြီး လျှာနဲ့ မကြာခဏ ထိခိုက်မိနေသူတွေ
- ရေယုန် ရှိသူတွေ
- သံဓာတ်လျှော့နည်း/ချို့တဲ့နေသူတွေ
- အစာ ဓာတ်မတည့်/အဆိပ်သင့်တတ်သူတွေ
- ကိုယ်ခံအားစနစ် ဖောက်ပြန်တဲ့ရောဂါ တစ်မျိုးမျိုး ရှိသူတွေ စတဲ့ လူအမျိုးအစားတွေမှာ ပိုအဖြစ်များပါတယ်။
အစပ်အလွန်အကျွံစားရင် ဖြစ်တတ်တဲ့ Glossitis လျှာရောင်ရမ်းနာ သက်သာစေဖို့ဆိုရင်
Glossitis က ကုစားလို့ရတဲ့ ရောဂါတစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။ နည်းမှန်လမ်းမှန်နဲ့ ကုစားရင် အလျင်အမြန် သက်သာပျောက်ကင်းနိုင်ပါတယ်။
Glossitis ကိုများသောအားဖြင့် ဆေးဝါးနဲ့ကုသတဲ့နည်းနဲ့ အိမ်တွင်းကုထုံးနဲ့ ကုသတဲ့ နည်းလမ်း ဆိုပြီး နည်းလမ်း ၂ မျိုးနဲ့ ကုစားတတ်ကြပါတယ်။
- ဆေးဝါးဖြင့် ကုသခြင်း – ပဋိဇီဝဆေးဝါးကို အသုံးပြုပြီး ရောဂါဖြစ်စေတဲ့ ဘက်တီးရီးယားတွေကို တိုက်ထုတ်ကုစားတာ ဖြစ်ပါတယ်။
- အိမ်တွင်းကုထုံး – ကတော့ သွားတွေကို အကြိမ်ကြိမ်တိုက်ပေးတာ၊ လျှာ-သွားဖုံး-သွားတို့ကို ကျန်းမာအောင် ထားတာစတဲ့ နည်းလမ်းတွေနဲ့ ကုစားတာဖြစ်ပါတယ်။
- ခံတွင်းကို သန့်စင်အောင်ထားတာ၊
- စားသောက်ပုံ ပြောင်းလဲတာ၊
- အပူအစပ်နဲ့ ဆေးရွက်ကြီး ပါဝင်တဲ့ ထုတ်ကုန်တွေကို ရှောင်ကျဉ်တာတွေကလည်း ရောဂါကို သက်သာစေနိုင်ပါတယ်။
[embed-health-tool-bmi]