နှလုံးရောဂါ ဆိုတာက အဖြစ်များတဲ့ ကျန်းမာရေးပြဿနာတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ ၂၀၂၀ ခုနှစ်စစ်တမ်းတွေအရဆိုရင် လူ ၁ သိန်းမှာ ၂၁၉.၄ ဦးနှုန်းအသက်ဆုံးပါးစေတဲ့ ရောဂါတစ်မျိုးဖြစ်ပြီး လူသေနှုန်းမြင့်မားတဲ့ ရောဂါတွေထဲမှာ နံပါတ် ၁ ဖြစ်ပါတယ်။
မှ အချက်အလက် စစ်ဆေးထားပါသည်။ Dr. Phyo Wai Lynn
နှလုံးရောဂါ ဆိုတာက အဖြစ်များတဲ့ ကျန်းမာရေးပြဿနာတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ ၂၀၂၀ ခုနှစ်စစ်တမ်းတွေအရဆိုရင် လူ ၁ သိန်းမှာ ၂၁၉.၄ ဦးနှုန်းအသက်ဆုံးပါးစေတဲ့ ရောဂါတစ်မျိုးဖြစ်ပြီး လူသေနှုန်းမြင့်မားတဲ့ ရောဂါတွေထဲမှာ နံပါတ် ၁ ဖြစ်ပါတယ်။
နှလုံးရောဂါဆိုတာက နှလုံးနဲ့သက်ဆိုင်တဲ့ရောဂါအမြောက်အများကို စုဝေးခေါ်ဆိုတာဖြစ်ပါတယ်။ နှလုံးရောဂါဟာ အမျိုးအစားအမျိုးမျိုးရှိသလို ကျား/မ မရွေး၊ အသက်အရွယ်မရွေး ဖြစ်ပွားနိုင်ခြေ မြင့်မားလှတဲ့ရောဂါအုပ်စု တစ်ခုပါ။
များသောအားဖြင့် နှလုံးရောဂါရဲ့ လက္ခဏာတွေက အချိန်အတန်ကြာမှ သိသိသာသာပြသလာတတ်တာပြီး ကနဦးအခြေအနေတွေမှာ တိတ်တိတ်ကလေး တွယ်ငြိနေတတ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့်လည်း ပိုပြီးသတိထားဖို့လိုအပ်တယ်လို့ ကျန်းမာရေးပညာရှင်တွေက သတိပေးကြတာဖြစ်ပါတယ်။
နှလုံးရောဂါလို့ ခြုံပြီးပြောဆိုကြပေမယ့် တကယ်တမ်းမှာတော့ နှလုံးနဲ့သက်ဆိုင်တဲ့ ရောဂါတွေက အမျိုးအစား အမျိုးမျိုးရှိပါတယ်။ ဒါတွေကို စုစည်းပြီး နှလုံးဆိုင်ရာ ပြဿနာများ (Cardiovascular Problems) လို့ ခေါ်ဆိုကြပါတယ်။
နှလုံးရောဂါဆိုတဲ့ ခေါင်းစဉ်အောက်မှာ အောက်ပါ အဓိက ရောဂါအမျိုးအစားတွေ အသီးသီးရှိနေကြပါတယ်။
ဒီထဲမှာမှ အောက်ပါ အမျိုးအစားတွေမှာ နောက်ထပ် မျိုးကွဲရောဂါတွေ ဆက်ပြီးရှိနေပါသေးတယ်။
အထက်မှာဖော်ပြခဲ့တဲ့ရောဂါတွေအကုန်လုံးဟာ နှလုံးနဲ့ဆက်နွယ်နေတဲ့ ရောဂါအမျိုးအစားတွေဖြစ်ကြပါတယ်။
နှလုံးရောဂါရဲ့ ထူးခြားချက်က ရောဂါအမျိုးအစား စုံလင်သလို ရောဂါလက္ခဏာတွေလည်း ကွဲကြတာပါပဲ။ နှလုံးရောဂါရဲ့ ရောဂါလက္ခဏာတွေဟာ တစ်ခုနဲ့တစ်ခု နီးစပ်ပေမယ့် သိသိသာသာကွဲထွက်နေတာတွေကများပါတယ်။ ဒါကြောင့် ရောဂါအလိုက် လက္ခဏာတွေကို ခွဲခြားဖော်ပြပေးပါမယ်။
Arrhythmias ဟာ နှလုံးစည်းချက် ပုံမှန်မဖြစ်တော့တဲ့ ရောဂါဖြစ်ပါတယ်။ စည်းချက် မြန်တာ၊ နှေးတာ အပေါ် မူတည်ပြီး အတန်ငယ်ကွဲပြားနိုင်ပေမယ့် အဓိက လက္ခဏာတွေကတော့ အောက်ပါအတိုင်းဖြစ်ပါတယ်။
Atherosclerosis ဖြစ်တဲ့အခါ ခြေဖျားလက်ဖျားတွေဆီ သွေးလျှောက်တာနည်းသွားတတ်ပါတယ်။ ဒီအချက်တင်မကပါဘူး။ အောက်ပါအချက်တွေကလည်း နှလုံးသွေးကြောကျဉ်းလက္ခဏတွေဖြစ်ပါတယ်။
Congenital heart defects လို့ ခေါ်တဲ့ မွေးရာပါနှလုံးရောဂါရဲ့ လက္ခဏာတွေကတော့ မွေးကင်စအချိန်မှာရော အရွယ်ရောက်လာချိန်မှာပါ ပြသတတ်ပါတယ်။ တစ်ချို့သော အခြေအနေတွေမှာ ရောဂါကို ရှာဖွေဖော်ထုတ်ဖို့ ခက်ခဲတတ်ပါတယ်။ ရောဂါလက္ခဏာတွေကတော့
CAD ဖြစ်ရတဲ့အကြောင်းအရင်းက နှလုံးနဲ့ အဆုတ်ထဲကို အောက်ဆီဂျင်ပြည့်ဝတဲ့ သွေးစီးဝင်မှုအားနည်းတာကြောင့်ဖြစ်ပါတယ်။ ရောဂါလက္ခဏာတွေကတော့ အောက်ပါအတိုင်းပါပဲ။
Cardiomyopathy က နှလုံးကြွက်သားတွေ တောင့်တင်းတာ (သို့) လိုအပ်တာထက်ပိုပြီး ကြီးထွားလာတာ (သို့) အားနည်းတာတွေကြောင့်ဖြစ်ရတာပါ။ အဓိက ရောဂါလက္ခဏာတွေကတော့ အောက်ပါအတိုင်းဖြစ်ပါတယ်။
နှလုံးပိုးဝင်တာကို Endocarditis ဒါမှမဟုတ် Myocarditis လို့လည်း ခေါ်ပါတယ်။ ရောဂါလက္ခဏာတွေကတော့ အောက်ပါအတိုင်းဖြစ်ပါတယ်။
နှလုံးရောဂါလက္ခဏာတွေအကြောင်း ပြောရမှာ ထူးခြားချက်တစ်ခုကတော့ အမျိုးသမီးတွေဟာ အမျိုးသားတွေနဲ့ အတန်ငယ်ကွဲပြားတဲ့ လက္ခဏာတွေပြသနိုင်တယ်ဆိုတဲ့အချက်ပါပဲ။ ပြီးတော့ အမျိုးသားတွေထက်လည်း အမျိုးသမီးတွေက နှလုံးရောဂါပိုဖြစ်တတ်ပါတယ်။
အမျိုးသမီးတွေက Heart Attack ပိုဖြစ်တတ်ပြီးတော့ ရင်ဘတ်အောင့်တာနဲ့ ရင်တုန်တာက အဖြစ်များတဲ့ လက္ခဏာတွေပါ။ ဒါပေမယ့် ပူပင်သောကများတာ၊ အိပ်စက်ရခက်တာ၊ အကြောင်းပြချက်မယ်မယ်ရရမရှိပဲ မောပန်းနွမ်းနယ်နေတတ်တာတွေ ဖြစ်တတ်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် စိတ်ဓာတ်ကျတာ၊ သွေးဆုံးတာတွေလည်း ခံစားရတယ်လို့ဆိုပါတယ်။
ဒါ့အပြင် အမျိုးသမီးတွေ နှလုံးရောဂါဝေဒနာတစ်မျိုးမျိုးခံစားရချိန်မှာ ကြုံရတတ်တဲ့ တခြားသော ရောဂါလက္ခဏာတွေကတော့
နှလုံးရောဂါဖြစ်စေနိုင်တဲ့ အကြောင်းအရင်းတွေအများကြီးရှိပါတယ်။ နှလုံးရောဂါဖြစ်ပွားမှုဟာ နေထိုင်စားသောက်မှုနဲ့ တိုက်ရိုက်ဆက်စပ်နေတတ်ပြီး ကျန်းမာရေးနဲ့ညီညွတ်စွာ နေထိုင်စားသောက်လေ့မရှိသူတွေမှာ ဖြစ်နိုင်ခြေပိုမိုမြင့်မားတတ်ပါတယ်။
ဒါပေမယ့် အထက်ပါအချက်တွေကြောင့်ချည်းတော့ နှလုံးရောဂါဖြစ်စေနိုင်တာမဟုတ်ပါဘူး။ နှလုံးရောဂါကိုဖြစ်စေတဲ့ တခြားအကြောင်းအရင်းအများအပြားရှိနေပါသေးတယ်။ ရောဂါအမျိုးအစားအလိုက် နောက်ခံအကြောင်းတရားတွေ ကွာခြားနေတာမျိုးပါ။
နှလုံးခုန်နှုန်းမမှန်ခြင်းက အဓိက အကြောင်းတရားဖြစ်ပေမယ့် ဆီးချို၊ သွေးတိုး၊ ပြင်းထန်တဲ့ဆေးဝါးတွေမှီဝဲနေရာတာ၊ အယ်လ်ကိုဟောနဲ့ ကဖိန်းဓာတ်ကို အလွန်အကျွံမှီဝဲလွန်းတာ၊ အရက်နဲ့ မူးယစ်ဆေး စွဲလမ်းနေတာ၊ စိတ်ဖိစီးမှုများနေတာ၊ ပူပင်သောကများတာ၊ နှလုံးထိခိုက်ထားတာ၊ နှလုံးသွေးကြောဆိုင်ရာရောဂါနဲ့ မွေးရာပါနှလုံးရောဂါရှိနေရင်လည်း Arrhythmia ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။
ဒီရောဂါကတော့ မွေးကတည်းက ပါရှိလာတာပါ။ အလိုလိုသက်သာသွားတတ်သလို တဖြည်းဖြည်း ပိုမိုကြီးထွားလာတတ်တာလည်း ရှိပါတယ်။ စောလျှင်စွာကုသနိုင်ဖို့ လိုအပ်တဲ့ ရောဂါတစ်မျိုးပါ။ ဒီလိုဖြစ်ရစေတဲ့အကြောင်းအရင်းကတော့ ရင်သွေးငယ်ရဲ့ Chromosomes အရေအတွက်ကြောင့်ဖြစ်ပါတယ်။
ဒီရောဂါကတော့ ရောဂါမျိုးကွဲများသလို ဖြစ်ပွားစေတဲ့အခြေအနေတွေလည်း မတူညီကြပါဘူး။
ဘာကြောင့်ဖြစ်တယ်ဆိုတာကို တိကျစွာ သိရှိရခြင်းမရှိသေးပါဘူး။ အဖြစ်များတဲ့ နှလုံးကြွက်သားရောဂါတစ်မျိုးဖြစ်ပြီး နှလုံးကို အားနည်းသွားစေတဲ့ရောဂါပါ။ မူးယစ်ဆေးဝါးသုံးတ၊ ပိုးဝင်တာ၊ Heart Attack ဖြစ်တာ၊ နှလုံးသွေးစီးဆင်းမှုကို မထိမ်းချုပ်နိုင်တာတွေနဲ့ ဆက်နွယ်နေနိုင်ပါတယ်။
ကြွက်သားတွေ မာတောင့်သွားတဲ့ ဒီရောဂါက မျိုးရိုးလိုက်တတ်တဲ့ ရောဂါဖြစ်ပါတယ်။ အားကစားသမားတွေမှာလည်း တွေ့ရတတ်ပါတယ်။
နှလုံးနံရံတွေတောင့်တင်းပြီး ရှုံ့သွားတဲ့ရောဂါပါ။ ဘာကြောင့်ဖြစ်ရတယ်ဆိုတာကို သေချာမသိရသေးပေမယ့် ကြွက်သားတွေ ဒဏ်ဖြစ်တာ၊ Amyloidosis ဆိုတဲ့ ပုံမှန်မဟုတ်တဲ့ ပရိုတိန်းတွေများလာတာကြောင့်ဖြစ်တတ်ပါတယ်။
ဘက်တီးရီးယားတွေ၊ ကပ်ပါးပိုးတွေ၊ ဗိုင်းရပ်စ်တွေ နှလုံးကိုကပ်ညှိတာကြောင့်ဖြစ် နှလုံးပိုးဝင်ခြင်း ဝေဒနာဖြစ်တတ်ပါတယ်။
ဒါ့အပြင် တခြားသော နှလုံးရောဂါကို ဖြစ်စေတဲ့အကြောင်းအရင်းတွေကတော့ ပြင်ပအခြေအနေတွေကြောင့် ပါပဲ။ နှလုံးရောဂါဖြစ်ပွားသူတွေရဲ့ ၄၇% ဟာ ထိန်းချုပ်ကာကွယ်လို့ရတဲ့ ပြင်ပရောဂါတွေနဲ့ အခြေအနေတွေကြောင့် နှလုံးရောဂါဖြစ်ရတာပါ။
ဒီပြဿနာတွေကတော့
ဒါပေမယ့် ထိန်းချုပ်လို့မရနိုင်တဲ့ အခြေအနေတွေလည်း ရှိပါတယ်။ ဒါတွေကတော့
နှလုံးရောဂါ ရှိ၊ မရှိသိနိုင်စေတဲ့ နည်းလမ်းတွေ အမျိုးမျိုးအဖုံဖုံရှိပါတယ်။ ရောဂါလက္ခဏာတွေကနေတဆင့် သိရှိနိုင်သလို ဆရာဝန်နဲ့တိုင်ပင်ဆွေးနွေးပြီး ဆေးဝါး၊ နည်းပညာစတာတွေနဲ့လည်း စမ်းသပ်စစ်ဆေးလို့ရပါတယ်။
နှလုံးရောဂါက အဖြစ်များပြီး သေဆုံးနှုန်းများတဲ့ ရောဂါဖြစ်ပေမယ့် ကုသနိုင်တဲ့ရောဂါ အမျိုးအစားထဲမှာပါဝင်ပါတယ်။
ရောဂါဖြစ်ပွားချိန်မှာ အဓိက ကုသနည်း ၃ မျိုးနဲ့ ကုစားနိုင်ပါတယ်။
မျိုးရိုးလိုက်တာနဲ့ မွေးရာပါမဟုတ်ဘူးဆိုရင် နှလုံးရောဂါဟာ ကာကွယ်တားဆီးလို့ရတဲ့ ရောဂါအမျိုးအစားဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလိုကာကွယ်ဖို့ဆိုရင် ကျန်းမာစွာနေထိုင်စားသောက်ခြင်းက အဓိကကျတဲ့နည်းလမ်းဖြစ်ပါတယ်။
ဒါ့အပြင်
မသက်ဆိုင်ကြောင်း ရှင်းလင်းချက်
Hello Health Group သည် ဆေးပညာအကြံဉာဏ်များ၊ ရောဂါရှာဖွေမှုများနှင့် ကုသမှုများ မပြုလုပ်ပေးပါ။
မှ အချက်အလက် စစ်ဆေးထားပါသည်။
Dr. Phyo Wai Lynn
မှတ်ချက်များ
သင့်အတွေးများကို ဝေမျှပါ။
သင့်ကျန်းမာရေးအတွေးများကို Hello Sayarwonနဲ့ ဝေမျှလိုက်ပါ။
ဆက်သွယ်ရန် သို့မဟုတ် ဝင်မည်။ နှင့် ဝင်ရောက်ဆွေးနွေးပါမည်။