သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာအဆင့်အလိုက် အသက်ရှင်နှုန်းများ

ကင်ဆာရှိပြီဆိုရင် လူနာတွေ ပြန်‌မေးတတ်ကြတာက ကျွန်တော်/ ကျွန်မ ဘယ်လောက်အသက်ရှင်မှာလဲဆိုတာပါ။ ရုပ်ရှင်တွေထဲကို ၆လပဲ ခံတော့မယ်တို့ ၃လပဲ ကျန်တော့မယ်လို့ဆိုတာက တကယ့်လက်တွေ့မှာ ပြောရခက်ပါတယ်။ လူ့သက်တမ်းဆိုတာ ပြောရအခက်သားမလား။ ၆လပဲခံမယ်လို့ ပြောပြီး ချက်ချင်း ခေါက်ခနဲ ဆုံးသွားတာတွေလည်း ရှိနိုင်တာကိုး။ သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာကလည်း ဒီသဘောအတိုင်းပါပဲ။ လူ့သက်တမ်းကို မှန်းရခက်တယ်ဆိုပေမယ့် သိပ္ပံနည်းလမ်းကျ တွက်ချက်ထားတဲ့ သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာအဆင့်အလိုက် အသက်ရှင်နှုန်းများ ဆိုတာတော့ ရှိပါတယ်။

သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာအဆင့်အလိုက် သတ်မှတ်ချက်

သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အသက်ရှင်နှုန်းကို မပြောခင် သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာ အဆင့်တွေကို သိထားဖို့ လိုပါတယ်။ ဒါမှ ဘယ်အဆင့်မှာ ဘယ်လောက်ရာခိုင်နှုန်း အသက်ရှင်မယ်ဆိုတာ နားလည်နိုင်မှာပါ။

ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့အမျိုးမျိုးက သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာကို ပုံစံအမျိုးမျိုးနဲ့ အဆင့်သတ်မှတ်ထားပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အခြေခံယူဆချက်တွေကတော့ တူတူပါပဲ။ ဥပမာ ကင်ဆာနုသေးရင် သားအိမ်ခေါင်းနဲ့ သားအိမ်နားလောက်ပဲ ရှိမယ်။ တခြားနေရာတွေကို ပြန့်နေပြီဆိုရင်တော့ ကင်ဆာရင့်နေပြီပေါ့။

ဒီဆောင်းပါးမှာတော့ FIGO (International Federation of Gynecology and Obstetrics) staging systemနဲ့ ရှင်းပြသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာလည်း သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာအတွက် ဒါကိုအများဆုံး သုံးပါတယ်။

သူ့ရဲ့ အဆင့်သတ်မှတ်ချက်ကတော့

ဒါဆိုရင်တော့ သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာအဆင့်တွေကို သိလောက်ပါပြီ။ ဒီလောက်အများကြီး မသိရင်တောင် အဆင့် ၁ဆို သားအိမ်ခေါင်းထဲမှာပဲ ရှိသေးတယ်။ အဆင့် ၂ဆို သားအိမ်ခေါင်းကနေ အပြင်ကို စပြန့်လာပြီ။ အဆင့် ၃ဆို မျိုးပွားအင်္ဂါတော်တော်များများကို ပြန့်နေပြီး အဆင့် ၄ဆို တခြားကိုယ်တွင်းအင်္ဂါတွေအထိ ပြန့်နေပြီဆိုတာကို သိရင် ရပါပြီ။

သားအိမ်ခေါင်းအဆင့်အလိုက် အသက်ရှင်နှုန်းများ

သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာအပါအဝင် ကင်ဆာတွေရဲ့ အသက်ရှင်နှုန်းကို ပြောတဲ့အခါ 5 years survival rateနဲ့ ပြောပါတယ်။ ၅နှစ်ကြာ အသက်ရှင်နိုင်နှုန်းပေါ့။ ဒီလိုပြောလို့ ကင်ဆာတိုင်းက ၅နှစ်ပဲ ရှင်မယ်လို့ ပြောတာ မဟုတ်ပါဘူး။ ၅နှစ်မက ရှင်သွားတဲ့သူတွေ အများကြီး ရှိပါတယ်။

ဆေးပညာမှာ တွက်တဲ့ နည်းကို အစွဲပြုပြီး ခေါ်ထားတာပါ။ ကင်ဆာစသိတဲ့အချိန်ကနေ နောင်၅နှစ်အထိ အသက်ရှင်နိုင်ခြေ ဘယ်‌လောက်လဲဆိုတာကို တွက်ချက်ထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။

သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာအဆင့်အလိုက် အသက်ရှင်နှုန်းများ ကိုပြောရမယ်ဆိုရင် အမေရိကန် ကင်ဆာအဖွဲ့အစည်းကြီးက National Cancer Institute (NCI)က ဒေတာတွေကို ယူပြီးတွက်ချက်ထားပါတယ်။ သူက အပေါ်ကလိုမျိုး ခပ်ရှုပ်ရှုပ် အဆင့်တွေနဲ့ မဟုတ်ဘဲ ရိုးရိုးရှင်းရှင်း ၃ခုပဲ ခွဲထားပါတယ်။

• Localized – ကင်ဆာက သားအိမ်ခေါင်း သို့မဟုတ် သားအိမ်ရဲ့ ပြင်ပကို မပြန့်သေးတဲ့ အခြေအနေပါ။ ဒီအဆင့်ဆိုရင်တော့ ကင်ဆာမရှိသူနဲ့ ယှဉ်ရင် နောက်၅နှစ်အထိ အသက်ရှင်နိုင်ခြေက ၉၂% ရှိပါတယ်။
• Regional – ကင်ဆာက သားအိမ်ခေါင်း သို့မဟုတ် သားအိမ်ကို ကျော်လွန်ပြီး အနီးအနားက ပြန်ရည်ကျိတ်ကို ပြန့်နေပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီအဆင့်ဆိုရင်တော့ ကင်ဆာမရှိသူနဲ့ ယှဉ်ရင် နောက်၅နှစ်အထိ အသက်ရှင်နိုင်ခြေက ၅၉% ရှိပါတယ်။
• Distant – ကင်ဆာက အနီးအနားက ဆီးအိမ်လို၊ မစင်အိမ်လို အင်္ဂါတွေကိုဖြစ်ဖြစ်၊ အဝေး အဆုတ် ဒါမှမဟုတ် အရိုးကို ပြန့်ပြီး ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီအဆင့်ဆိုရင်တော့ ကင်ဆာမရှိသူနဲ့ ယှဉ်ရင် နောက်၅နှစ်အထိ အသက်ရှင်နိုင်ခြေက ၁၇% ရှိပါတယ်။

ဒီဂဏန်းတွေက အကြမ်းဖျင်းသတ်မှတ်ထားတာ ဖြစ်ပြီး နိုင်ငံအလိုက်၊ လူနာတစ်ဦးချင်းဆီရဲ့ ကျန်းမာရေးအခြေအနေ၊ ကုသမှုခံယူမယူ စတာတွေပေါ်လည်း မူတည်ပါသေးတယ်။

လိုရင်းကတော့ ကင်ဆာဆိုတာနဲ့ သေမိန့်ကျသွားတာမဟုတ်ဘဲ အသက်ရှင်နှုန်းတွေ ရှိသေးတယ်။ အထူးသဖြင့် စောစောသိ၊ စောစောကုရင် သာမန်လူနီးပါး နေနိုင်တယ်ဆိုတာကို ပြသချင်တာ ဖြစ်ပါတယ်။