ကျန်းမာရေးစစ်ဆေးမှုပြုလုပ်တယ်ဆိုတာ ရောဂါကုသရေးမှာ အရေးအကြီးဆုံးနဲ့ အလွယ်ကူဆုံးအဆင့်တစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။ ရောဂါတိုင်းက စောစောရှာဖွေနိုင်လေ ပျောက်ကင်းအောင်ကုသဖို့လွယ်ကူလေဖြစ်တဲ့အတွက် ကျန်းမာရေးကြိုတင် စစ်ဆေးမှုတွေကို တစ်ခုခုနေထိုင်မကောင်းဖြစ်မှ မဟုတ်ဘဲ နှစ်စဉ် (ဒါမှမဟုတ်) နှစ်အပိုင်းအခြား တစ်ခုအလိုက်ပြုလုပ်ဖို့ လိုအပ်တာဖြစ်ပါတယ်။ အခုတစ်ခေါက်မှာတော့အသက် ၄၀ ကျော်အမျိုးသားတိုင်း လုပ်ကိုလုပ်သင့်တဲ့ ကျန်းမာရေးကြိုတင်စစ်ဆေးမှုတွေအကြောင်းပြောပြချင်ပါတယ်။

သွေးပေါင်ချိန်တိုင်းခြင်း – အသက် ၄၀ ကျော်အမျိုးသားတိုင်း အနည်းဆုံး တစ်နှစ်တစ်ကြိမ် သွေးပေါင်ချိန်တိုင်းသင့်ပြီး သွေးပေါင်ချိန်က အပေါ်သွေး ၁၂၀ နဲ့ အောက်သွေး ၈၀ မကျော်ရင်အကောင်း ဆုံးဖြစ်ပါတယ်။ အခုခေတ်မှာသွေးပေါင်ချိန် အလွယ်တကူတိုင်းလို့ရတဲ့စက်တွေလည်းရှိနေပြီဖြစ်တဲ့အတွက် ကိုယ့်ဖာသာသွေးပေါင်ချိန်မှန်မှန်စစ်ဆေးသင့်ပါတယ်။ အဖြစ်များလာတဲ့သွေးတိုးရောဂါနဲ့ နှလုံးသွေးကြောဆိုင်ရာပြဿနာတွေကို သွေးပေါင်ချိန်စစ်ဆေးပြီး ကြိုတင်ရှာဖွေနိုင်တဲ့အတွက် သွေးပေါင်ချိန်တိုင်းခြင်းက လွယ်ကူပြီးထိရောက်တဲ့ကျန်းမာရေးစစ်ဆေးမှုတစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။

ဆီးချိုစစ်ဆေးခြင်း – အနည်းဆုံး (၃) နှစ်တစ်ကြိမ်ဆီးချိုအတွက် HBA1c နဲ့ Lipid profile စစ်ဆေးမှုတွေပြုလုပ် သင့်ပြီး မိသားစုဆွေမျိုးထဲမှာဆီးချိုရောဂါဖြစ်တဲ့သူရှိရင်တော့ အသက် (၄၀) မပြည့်ခင်ထဲကစတင် စစ်ဆေးသင့်ပါတယ်။

ကိုယ့်ကိုယ်ကို ဆီးချိုရောဂါရှိမှန်းမသိဘဲနေထိုင်မိရင် နှလုံးပြဿနာ၊ ကျောက်ကပ်ပြဿနာ၊ လေဖြတ်ခြင်းလိုနောက်ဆက်တွဲ ပြဿနာတွေခဏလေးနဲ့ခံစားရနိုင်ပါတယ်။ သွေးတွင်းအဆီဓာတ်တွေများနေရင်တော့ သွေးကြောထဲမှာအဆီတွေပိတ်လာပြီး နှလုံးသွေးကြောနဲ့ လေဖြတ် ရောဂါခံစားရဖို့များပါတယ်။

ကူးစက်ရောဂါများစစ်ဆေးခြင်း – အသည်းရောင်အသားဝါ ဘီပိုး၊ စီပိုး၊ HIV နဲ့ ကာလသားရောဂါပိုးစစ်ဆေးခြင်း တွေကို ကိုယ့်ရဲ့နေထိုင်မှုပုံစံနဲ့အလုပ်အကိုင်အပေါ်မူတည်ပြီးမကြာခဏစစ်ဆေးသင့်ပါတယ်။ တကယ်လို့ကိုယ်က ပျော်တတ်ပါးတတ်တယ် (ဒါမှမဟုတ်) လိင်တူချစ်သူတစ်ယောက်ဖြစ်နေခဲ့တယ်ဆိုရင် ကူးစက်ရောဂါရှိနေဖို့ပိုအခွင့် အလမ်းများပါတယ်။ အပေါ်ကကူးစက်ရောဂါ (၄) ခုစလုံးကို ထိန်းချုပ်နိုင်တဲ့ဆေးဝါးတွေပေါ်နေပြီဖြစ်တဲ့ အတွက်စောစောသိလေ ရောဂါကိုပိုကောင်းကောင်းထိန်းချုပ်နိုင်လေပါဘဲ။

အူမကြီးကင်ဆာစစ်ဆေးခြင်း – အရင်တုန်းက အသက်(၅၀) ကျော်မှဖြစ်ပွားနိုင်တယ်လို့ယူဆခဲ့ကြပေမဲ့ (၄၀) ကျော်လောက်နဲ့ အူမကြီးကင်ဆာဖြစ်ပွားသူတွေ တွေ့နေရပါပြီ။ လက်ရှိအချိန်မှာ ဒုတိယသေဆုံးမှုအများဆုံး ကင်ဆာရောဂါလည်းဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့သူလည်း ကင်ဆာရောဂါဖြစ်လို့ အဆင့်နိမ့်ရင် ပိုပြီးကုသရလွယ်ကူပါ တယ်။ အူမကြီးကင်ဆာကို စစ်ဆေးဖို့အသုံးအများဆုံးနည်းကတော့ အူမကြီးမှန်ပြောင်းကြည့်စစ်ဆေးနည်းပါ။ အူမကြီးထဲမှာကင်ဆာဖြစ်ရင် တခြားအစိတ်အပိုင်းတွေကိုပါ ကင်ဆာဆဲလ်တွေပျံ့နှံ့သွားနိုင်တဲ့အတွက် စောစောရှာဖွေပြီးလိုအပ်တဲ့ကုသမှုလုပ်သင့်တဲ့ ရောဂါတစ်ခုလို့သတ်မှတ်ပါတယ်။

ဆီးကျိတ်ကင်ဆာစစ်ဆေးခြင်း – ယောကျ်ားတွေမှာအဖြစ်အများဆုံးကင်ဆာထဲမှာ ဆီးကျိတ်ကင်ဆာပါဝင်ပါတယ်။ လျင်လျင်မြန်မြန်ပျံ့နှံ့တဲ့ ဆီးကျိတ်ကင်ဆာအမျိုးအစားတွေရှိသလို ဖြေးဖြေးချင်းကြီးထွားလာတဲ့ ကင်ဆာကျိတ်တွေလည်းရှိပါတယ်။ ဘယ်လိုဘဲပြောပြော ဆီးကျိတ်ကင်ဆာကို ဘာလက္ခဏာမှမပြခင် စောစောတွေ့ပြီးကင်ဆာမှုခံယူလိုက်တာအကောင်းဆုံးဖြစ်ပါတယ်။

ဝှေးစေ့ကင်ဆာစစ်ဆေးခြင်း – အဖြစ်နည်းတဲ့ကင်ဆာရောဂါတစ်ခုဖြစ်ပေမဲ့ မိသားစုဝင်တစ်ယောက်ယောက်မှာ ရောဂါရာဇဝင်ရှိနေရင်တော့ စစ်ဆေးမှုခံယူသင့်ပါတယ်။

မျက်စိစစ်ဆေးခြင်း – အသက် (၄၀) ကျော်အမျိုးသားတိုင်း အနည်းဆုံးတစ်နှစ်ကိုတစ်ကြိမ် မျက်စိစစ်ဆေးမှု ခံယူသင့်ပါတယ်။ ဒီလိုစစ်ဆေးပေးခြင်းက အမြင် ဝေဝါးမှုတွေကိုရှာဖွေပေးနိုင်ရုံသာမက မျက်လုံးတိမ်စွဲခြင်းလို ပိုအန္တရာယ်များတဲ့ မျက်စိပြဿနာတွေကိုပါကုသဖို့ အထောက်အပံ့ ဖြစ်စေပါတယ်။

နှလုံးစစ်ဆေးခြင်း – ဒီစစ်ဆေးမှုကတော့ မိသားစုထဲမှာရောဂါရာဇဝင်ရှိသူတွေ ပိုပြုလုပ်သင့်ပါတယ်။ နှလုံး၊ သွေးတိုးနဲ့ ဆီးချိုရောဂါလို နာတာရှည်ရောဂါတချို့က မျိုးရိုးလိုက်ပြီးဖြစ်ပွားတတ်တဲ့အတွက် နှလုံးအထူးကု နဲ့ပြသပြီး လိုအပ်ရင် နှလုံးစက်ဆွဲခြင်း (ECG)၊ နှလုံးအက်ကိုးရိုက်ခြင်းတွေပြုလုပ်ပြီး စစ်ဆေးမှုခံယူသင့် ပါတယ်။ နှလုံးမှာပုံမှန်မဟုတ်တဲ့အခြေအနေတစ်ခုခုတွေ့ရှိခဲ့ရင် လိုအပ်တဲ့ကုသမှုတွေဆက်ပြီးလုပ်ဆောင် ဖို့ပါအကြံပေးချင်ပါတယ်။

Dr.Htoo Tint