Chlamydia trachomatis ဆိုတဲ့ ဘက်တီးရီးယားကြောင့်ဖြစ်ရတဲ့ Chlamydia ရောဂါဟာ အတွေ့ရများတဲ့ STD ရောဂါဖြစ်ပြီး အမျိုးသားရော၊ အမျိုးသမီးများကို ပါကူးစက်နိုင်ပါတယ်။ အမျိုးသမီးတွေဟာ Chlamydia ရောဂါ ကို သားအိမ်ခေါင်း၊ စအိုလမ်းကြောင်းနဲ့ လည်ပင်းတို့မှာ ကူးစက်နိုင်ပြီး အမျိုးသားတွေကျတော့ ဆီးလမ်းကြောင်း၊ စအိုလမ်းကြောင်းနဲ့ လည်ပင်းတို့မှာ ကူးစက်ခံရနိုင်ပါတယ်။ Chlamydia ရောဂါကို ပါးစပ်ဖြင့်သော်လည်းကောင်း၊ မွေးလမ်းကြောင်း ဖြင့်သော်လည်းကောင်း၊ စအိုဖြင့်သော်လည်းကောင်း ရောဂါရှိတဲ့လူနဲ့ လိင်ဆက်ဆံရင် ကူးစက်ခံရနိုင်ပါတယ်။ သန္ဓေသားတွေအနေနဲ့လည်း မိခင်ဖြစ်သူက Chlamydia ရောဂါရှိမယ်ဆိုရင် ကူးစက်ခံရနိုင်ပါတယ်။
ရောဂါလက္ခဏာများ။
Chlamydia ဟာ ပုံမှန်အားဖြင့် အစောပိုင်းမှာ ရောဂါ လက္ခဏာတွေ ပြလေ့မရှိပါဘူး။ ဒါပေမဲ့ ရောဂါကူးစက်ခံရပြီး ရက်သတ္တပတ် ၁ ပတ်မှ ၃ ပတ်အတွင်းကြာတဲ့ အခါ အမျိုးသမီးတွေမှာ မွေးလမ်းကြောင်းမှ အနံ့ပြင်းတဲ့ ပြည်များ စီးဆင်းခြင်း၊ ဆီးသွားချိန်ပူစပ်ခြင်း၊ လိင်ဆက်ဆံချိန် နာကျင်ခြင်း၊ ဝမ်းဗိုက်အောက်ဘက်ပိုင်းနာကျင်ခြင်း၊ ပျို့အန်ခြင်းနဲ့ အဖျားရောဂါတို့ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။
အမျိုးသားတွေမှာတော့ လိင်တံမှ ပြည်ထွက်ခြင်း၊ ဆီးသွားချိန် ပူစက်ခြင်း၊ လိင်တံအဝနား ပူစပ်ပြီး ယားယံခြင်းနဲ့ ဝှေးစေ့ တစ်လုံး (သို့ ) နှစ်လုံးလုံး ရောင်ကိုင်း နာကျင်လာခြင်း (ဝှေးစေ့ ရောင်ကိုင်းခြင်းကတော့ အတွေ့ရနည်းပါတယ်။) တကယ်လို့ Chlamydia က စအိုလမ်းကြောင်းမှာ ကူးစက်ခံရမယ်ဆိုရင် စအိုအိမ်နာကျင်ခြင်း၊ ပြည်ထွက်ခြင်းနဲ့ သွေးထွက်ခြင်းတို့ ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။ Chlamydia ကို စောစောသိပြီး မကုသရင် မြုံသည် အထိ ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ Chlamydia ရဲ့ ရောဂါ လက္ခဏာတွေက သိပ်မသိတဲ့ အတွက် ရောဂါ ကူးစက်ခံရနေမှန်းတောင် လူတော်တော်များများ မသိကြပါဘူး။ သိလို့ ကုသမယ်ဆိုရင်တော့ ပဋိဇီဝဆေးများနဲ့ ကုသနိုင်ပါတယ်။
၇။ ရေယုန်ကို ဖြစ်စေတဲ့ herpes simplex virus (HSV) အမျိုးအစား ၁။
ပါးစပ်နားတစ်ဝိုက်မှာ ရေယုန်နာတွေ ပေါက်ခြင်းဟာ HSV ဗိုင်းရပ်စ် အမျိုးအစား ၁ ကြောင့် ဖြစ်နေတာ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ဒီဗိုင်းရပ်စ်ဟာ လိင်မှသာ ကူးစက်တတ်တဲ့ ရောဂါ မဟုတ်ဘဲ နှုတ်ခမ်းခြင်း နမ်းရာမှလည်း ကူးစက်နိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဒီဗိုင်းရပ်စ်ဟာ ရောဂါရှိနေတဲ့ လူရဲ့ လိင်အင်္ဂါကို ပါးစပ်နဲ့ ထိတွေ့ရမှလည်း ကူးစက်နိုင်သလို လိင်အင်္ဂါချင်းထိတွေ့ရာမှလည်း ကူးစက်နိုင်ပါတယ်။ ရေယုန်ကို ကုသလို့ မရပေမဲ့ ဆေးဝါးများနဲ့ ရောဂါ သက်သာလာအောင် ကုသလို့တော့ရပါတယ်။
ရောဂါလက္ခဏာများ။
နှုတ်ခမ်းတွင် ရေယုန်နာများပေါက်ခြင်း၊ လိင်အင်္ဂါများတွင် ရေယုန်နာများ ပေါက်ပွားခြင်း။
၈။ ရေယုန်ကို ဖြစ်စေတဲ့ herpes simplex virus (HSV) အမျိုးအစား ၂ ။
လိင်အင်္ဂါမှာ ရေယုန်ပေါက်ခြင်းဟာ များသောအားဖြင့် HSV ဗိုင်းရစ်ပ် ၂ ကြောင့် ဖြစ်ပွားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီဗိုင်းရပ်စ်ဟာ အလွယ်တကူ ကူးစက်နိုင်ပြီး လိင်ဆက်ဆံရာမှ ဖြစ်စေ၊ ရေယုန်ကို တိုက်ရိုက်ထိတွေ့ရာမှ ဖြစ်စေ ကူးစက်နိုင်ပါတယ်။ HSV -1 လိုပဲ ဒီရောဂါကို ကုသနိုင်တဲ့ ဆေးမရှိပါဘူး။ ဒါပေမဲ့ ဗိုင်းရပ်စ်သတ်ဆေးများက အနာများကို နည်းပါးစေပြီး ရောဂါ လက္ခဏာတွေကို သက်သာစေနိုင်ပါတယ်။
ရောဂါလက္ခဏာများ။
လိင်အင်္ဂါများ၊ စအို၊ ပေါင်နဲ့ တင်ပါးတို့တွင် နာကျင်ပြီး အရည်များရှိသော ရေယုန်နာများ ပေါက်ခြင်း၊ ဒီအနာတွေကို ပါးစပ်နဲ့ ထိတွေ့ရင် ကူးစက်နိုင်ပါတယ်။
၉။ အသည်းရောင် B ရောဂါ။
အသည်းရောင် B ဗိုင်းရပ်စ်ဟာ သွေး (သို့မဟုတ်) ခန္ဓာကိုယ်ထွက် တခြား အရည်များမှ ကူးစက်နိုင်ပြီး အသည်းကို ပြင်းထန်စွာ ပျက်ဆီးစေနိုင်ပါတယ်။ ဒီရောဂါကို လိင်ဆက်ဆံခြင်းဖြင့်သော်လည်းကောင်း၊ ဆေးထိုးအပ် အတူတကွ သုံးခြင်းဖြင့်သော်လည်းကောင်း၊ ဘလိတ်ဓားနဲ့ သွားတိုက်တံများ ဝေမျှ သုံးစွဲခြင်းဖြင့်သော်လည်းကောင်း ကူးစက်နိုင်ပါတယ်။
ဒါ့အပြင် မိခင်မှာ ရောဂါရှိနေရင် ကလေးထံသို့လည်း ကူးစက်စေနိုင်ပါတယ်။ ဒီဗိုင်းရပ်စ်ကို ကုသဖို့ နည်းမရှိပေမဲ့ ရောဂါလက္ခဏာတွေကို ထိန်းသိမ်းပေးဖို့အတွက် ဆေးတွေတော့ ရှိပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ဒီဗိုင်းရပ်စ်ကို ကြိုတင်ကာကွယ်ဖို့ အတွက်တော့ အစွမ်းထက်တဲ့ ကာကွယ်ဆေးတွေ ရှိပါတယ်။
ရောဂါလက္ခဏာများ။
ဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်ခံထားရတဲ့ သူတွေဟာ ပျို့အန်ခြင်း၊ ဝမ်းဗိုက်နာကျင်ခြင်း၊ ဆီးအနက်များသွားခြင်း၊ ရောဂါပြင်းထန်လာတဲ့အခါ အသားရေနဲ့ မျက်လုံးများဝါလာခြင်း တို့ ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။ နာတာရှည်ဖြစ်သွားမယ်ဆိုရင် အသည်းကျွတ်ဆတ်လာခြင်းနဲ့ အသည်းကင်ဆာတို့ကို ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။ ရောဂါကူးစက်ခံထားရတဲ့ လူအများစုမှာတော့ ရောဂါလက္ခဏာဟာ နှစ်ပေါင်းများစွာ ကြာတဲ့ အထိ ပေါ်လေ့မရှိပါဘူး။
၁၀။ HIV/AIDS။
ဒီရောဂါကတော့ လူသိအများဆုံးနဲ့ လူအများ အကြောက်ကြဆုံးရောဂါတစ်ခုပါ။ ဒါပေမဲ့ ဒီဗိုင်းရပ်စ်နာမည်နဲ့ ရောဂါအမည်ကို လူတော်တော်များများရောတတ်ကြတဲ့ အတွက် ကျွန်တော် ဒီအပိုင်းလေးမှာ သေချာရှင်းလင်းအောင်ဖော်ပြပေးသွားပါမယ်။ HIV ဆိုတာ human immunodeficiency virus ရဲ့ အတိုကောက်ဖြစ်ပြီး ခန္ဓာကိုယ်ခံအားစနစ်ကို တိုက်ခိုက်တဲ့ဗိုင်းရပ်စ်ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီအတိုင်းထားမယ်ဆိုရင် လူတစ်ယောက်ရဲ့ ကိုယ်ခံအားစနစ်ကို လုံးဝပျက်ဆီးသွားအောင် ဖျက်ဆီးပစ်နိုင်ပါတယ်။
AIDS ဆိုတာတော့ ရောဂါ နာမည်ဖြစ်ပြီး HIV ဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်ခြင်းကြောင့် ဖြစ်လာတဲ့ ရောဂါလက္ခဏာစုကိုခေါ်တာဖြစ်ပါတယ်။ AIDS ရဲ့ အရှည်ကောက်ကတော့ acquired immune deficiency syndrome လို့ခေါ်ပါတယ်။
HIV ဟာ ခန္ဓာကိုယ်က ဖျားနာမှုတွေ၊ ရောဂါပိုးတွေကို သဘာဝအတိုင်းတိုက်ဖျက်ပေးတဲ့ ကိုယ်ခံအား စနစ်ကို တိုက်ခိုက်တဲ့ ဗိုင်းရပ်စ်ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီ HIV ဗိုင်းရပ်စ်ဟာ CD4 cells လို့ခေါ်တဲ့ ကိုယ်ခံအားစနစ် အတွင်းက သွေးဖြူဥဆဲလ်တွေကို တိုက်ခိုက်ပါတယ်။ ဒီဆဲလ်တွေကို T-helper cell လို့လည်း ခေါ်ပြီး HIV ဗိုင်းရပ်စ်က ဒီဆဲလ်တွေရဲ့ ပုံစံတူပြုလုပ်ပြီး ဒီဆဲလ်တွေ အတွင်းမှာနေထိုင်ခြင်းဖြင့် တိုက်ခိုက်ပါတယ်။ HIV ဗိုင်းရပ်စ်တွေက CD4 ဆဲလ်တွေကို တိုက်ခိုက်ဖျက်ဆီးပြီး ပုံစံတူလုပ်တာများလာလေ လူတစ်ယောက်ရဲ့ ကိုယ်ခံအား စနစ်က ချို့ယွင်းလာလေပါပဲ။
ဒီတော့ HIV ဗိုင်းရပ်စ်ရှိပြီး ဘာကုသမှုမှ မခံယူထားတဲ့သူတွေဟာ ရောဂါပိုးတွေနဲ့ ကူးစက်ရောဂါတွေကို တိုက်ခိုက်ဖို့ ပိုခက်ခဲလာမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဘာကုသမှုမှ မခံယူဘဲနေမယ်ဆိုရင် လူတစ်ယောက်ရဲ့ ကိုယ်ခံအားစနစ်ကို HIV ဗိုင်းရပ်စ်က ၁၀ နှစ်ကနေ ၁၅ နှစ်အတွင်း ဖျက်ဆီးပစ်နိုင်ပါတယ်။ သို့ပေမဲ့HIV ဗိုင်းရပ်စ် ပျံ့ပွားနှုန်းဟာ လူတစ်ယောက်ရဲ့ အသက်အရွယ်၊ ကျန်းမာရေး အခြေအနေနဲ့ မျိုးရိုးဗီဇတို့နဲ့လည်း အများကြီး သက်ဆိုင်ပါတယ်။ ဒီဗိုင်းရပ်စ်ဟာ အကာအကွယ်မပါဘဲ လိင်ဆက်ဆံခြင်း၊ ဆေးထိုးအပ်များ ဝေမျှ သုံးစွဲခြင်းနဲ့ မိခင်မှာရောဂါ ရှိနေရင် ကလေးထံသို့ ကူးစက်နိုင်ပါတယ်။ ပုံမှန်အားဖြင့် နှစ်ပေါင်းများစွာကြာတဲ့ အထိရောဂါ လက္ခဏာ မပြတတ်တာကြောင့် သွေးစစ်တာက အကောင်းဆုံး စစ်ဆေးနည်း ဖြစ်ပါတယ်။ အချိန်မှန် ကုသမှုခံယူပြီး ပြင်းထန်တဲ့ ရောဂါတွေ မဖြစ်ပွားရန် ကာကွယ်နိုင်ပါတယ်။
ရောဂါလက္ခဏာများ။
ပုံမှန်အားဖြင့် ရောဂါလက္ခဏာ မပြတတ်ပေမဲ့ လူတချို့မှာတော့ ကူးစက်ခံရပြီး တစ်လ နှစ်လ အကြာမှာ ခဏတာ ဖျားနာမှုကြုံတွေ့ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ဂလင်းများရောင်ကိုင်းခြင်း၊ ဖျားနာခြင်း၊ ခေါင်းကိုက်ခြင်းနဲ့ မောပန်း ခြင်းတို့ ဖြစ်နိုင်ပြီး ခံတွင်းမှာ ပြည်တည်နာများ ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။
HIV/AIDS အတွက်စစ်ဆေးမှုများ။
မှတ်ချက်များ
သင့်အတွေးများကို ဝေမျှပါ။
သင့်ကျန်းမာရေးအတွေးများကို Hello Sayarwonနဲ့ ဝေမျှလိုက်ပါ။
ဆက်သွယ်ရန် သို့မဟုတ် ဝင်မည်။ နှင့် ဝင်ရောက်ဆွေးနွေးပါမည်။