ခါးနာနေတယ်၊ လှုပ်ရှားလို့မကောင်းဘူး။ ကြာကြာမထိုင်နိုင်ဘူးဆိုတဲ့ ညည်းသံက ခဏခဏကြားရတတ်ပါတယ်။ ခါးနာတယ်ပဲ သိကြတာ။ကျောရိုးမှာ ဘာပြဿနာရှိနေလဲ၊ ခါးနာရတဲ့အကြောင်းရင်းကဘာလဲဆိုတာကရောဂါရှာဖွေစစ်ဆေးမှသာ သိနိုင်ကြမှာပါ။
ဘယ်လိုနည်းနဲ့ စစ်ဆေးမလဲ
ခါးနာခြင်းအတွက် ရောဂါရှာဖွေစစ်ဆေးတဲ့အခါ အဓိကနည်းလမ်းသုံးမျိုးရှိနိုင်ပါတယ် –
- ဓါတ်မှန်ရိုက်မယ်။ကျောရိုးမကြီးနဲ့ အရိုးအဆစ်တည်ဆောက်ပုံအခြေအနေ၊ ခါးဆစ်ရိုးပုံမှန်ရှိ၊ မရှိ၊ အကျိတ်ရှိ၊ မရှိ၊ ကျိုးအက်နေတာရှိ၊ မရှိ အသေးစိတ်သိနိုင်ဖို့ ဓါတ်မှန်ရိုက်စစ်ဆေးရပါတယ်။
- CT scan စစ်ဆေးမယ်။ခါးဆစ်ရိုးကျွံခြင်းလား ဒါမှမဟုတ် ခါးရိုးဆစ်ကျဉ်းခြင်းလား စသည်ဖြင့်ရောဂါအခြေအနေကို အတိအကျသိနိုင်ဖို့ CT Scan စစ်ဆေးရပါတယ်။
- MRI ပုံရိပ်ဖော်စစ်ဆေးမှုခံယူမယ်။MRI နဲ့ဆို ခါးရိုးဆစ်တွေနဲ့ အာရုံကြောတွေအတွက် အသေးစိတ်သိရှိနိုင်မယ်။ အများအားဖြင့်တော့ MRI scan ကို ခွဲစိတ်မှုမတိုင်ခင် စစ်ဆေးကြပါတယ်။
- ခါးရိုးဆစ်၊ကျောရိုးပြဿနာတွေအတွက်ရောဂါရှာဖွေအတည်ပြုနိုင်ဖို့ တခြားခေတ်မီစစ်ဆေးမှုနည်းလမ်းတွေလည်း ရှိပါသေးတယ်။
ဘယ်လိုကုသမလဲ
(၁) ဆေးဝါးများ
ခါးနာ၊ကျောရိုးနာတဲ့အခြေအနေပေါ်မူတည်ပြီး နာကျင်မှုသက်သာဖို့ သောက်သုံးနိုင်တဲ့ဆေးဝါးတွေကို ဆရာဝန်က ညွှန်ကြားပါလိမ့်မယ်။
- လတ်တလောခါးနာပျောက်စေမယ့် အကိုက်အခဲ ပျောက်ဆေးများ(acetaminophen, ibuprofen or naproxen)
- ကြွက်သားပြေလျော့ဆေးများ
- အကိုက်အခဲသက်သာစေမယ့် လိမ်းဆေးများ
- အခြားအနာသက်သာစေသောဆေးဝါးများ (codeine or hydrocodone နှင့် tricyclic antidepressants) ဒီဆေးတွေကိုတော့ ဆရာဝန်ညွှန်ကြားမှုရှိမှ သောက်သင့်ပါတယ်။
- သောက်ဆေးတွေနဲ့ မသက်သာရင် ထိုးဆေး(cortisone)ကိုအသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။
(၂)ကျန်းမာရေးအသိပညာပေးခြင်း
ကျောရိုးနာသောအခြေအနေကိုထိရောက်စွာဖြေရှင်းနိုင်ဖို့ ကျန်းမာရေးအသိပညာလိုအပ်ပါတယ်။ လှုပ်လှုပ်ရှားရှားနေဖို့၊ စိတ်ဖိစီးမှုနဲ့ စိုးရိမ်ပူပန်မှုနည်းအောင်နေထိုင်ဖို့၊ နောက်ပိုင်းမှာ ထပ်မထိခိုက်မိအောင် သတိထားဖို့ စတာတွေကို အသိပညာပေးသင့်ပါတယ်။
(၃) အရိုးအဆစ်များပြန်လည်သန်စွမ်းရေးလေ့ကျင့်ခန်းနဲ့ကုသခြင်း
ကိုယ်ကာယလေ့ကျင့်ခန်းတွေက ခါးနဲ့ကျောရိုးနာခြင်းကိုကုသရာမှာ သိပ်အရေးကြီးပါတယ်။ ပြန်လည်သန်စွမ်းရေးကျွမ်းကျင် ပညာရှင်များက အနာသက်သာစေရန်ကုသမှုအမျိုးမျိုး ပေးပါလိမ့်မယ်။ အနာသက်သာပြီဆိုရင် ကျောရိုးနဲ့ ဗိုက်မှာရှိတဲ့ ကြွက်သားများပြန်လည်သန်စွမ်းလာစေမယ့် လေ့ကျင့်ခန်းတွေသင်ကြားပေးပါလိမ့်မယ်။
(၄) ခွဲစိတ်ကုသခြင်း
သိပ်အဖြစ်မများပေမယ့် တစ်ခါတလေ ခွဲစိတ်ကုသဖို့လိုအပ်လာနိုင်ပါတယ်။ ကျောရိုးနာပြီးခြေထောက်တစ်လျှောက်နာကျင်နေတဲ့ အခါ သို့ ကြွက်သားအားနည်းလာတဲ့အခါတွေမှာ ခွဲစိတ်ကုသပါက သက်သာနိုင်ပါတယ်။ ကျောရိုးနဲ့ အာရုံကြောမ ဖွဲ့စည်းပုံမမှန်တဲ့အခြေအနေတွေဆိုရင် ခွဲစိတ်ကုသသင့်ပါတယ်။
(၅) အခြားနည်းလမ်းများ
- ရေခဲကပ်ပါ။ ထိခိုက်ပြီးနောက်၂၄နာရီမှ၄၈နာရီအတွင်းရေခဲကပ်တာ အကောင်းဆုံးဖြစ်ပါတယ်။ အအေးမဟုတ်ဘဲ အနွေးကပ်လိုလျှင်ကပ်နိုင် ပါတယ်။ အပူ သို့ အအေးကိုမိနစ် ၂၀ထက်ပိုမကပ်ပါနဲ့။ နောက်မှ မသက်သာရင် ဆရာဝန်နဲ့ တိုင်ပင်ဆွေးနွေးပါ။
- ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှြုပုလုပ်ပါ။ ပုံမှန်လေ့ကျင့်ခန်းများ (ရေကူးခြင်း၊ စက်ဘီးစီး ခြင်း၊ လမ်းလျှောက်ခြင်း) ကိုပြုလုပ်ပါကကျောရိုး ကိုပုံမှန်လှုပ်ရှားစေပါတယ်။ ဒါပေမယ့် သိပ်ကြမ်းကြမ်းမလုပ်မိပါစေနဲ့။
- ကြံ့ခိုင်စွာနေပါ။ တင်ပဆုံရိုးနှင့် ဝမ်းဗိုက်ရှိကြွက်သားများသန်မာရင် ကျောရိုးကိုအထောက်အကူ ပြုပါတယ်။
- အကြောလျှော့ပါ။ ခြေထောက်အကြောလျှော့ဖို့မမေ့ပါနဲ့။ ယောဂ လိုမျိုး အကြောပြေလျော့စေမယ့်လေ့ကျင့်ခန်းတွေပုံမှန်လုပ်ဖြစ်ရင် အနာသက်သာစေနိုင်ပါတယ်။
- ကွန်ပျူတာသုံးရင် အရှေ့ကိုမကုန်းပါနဲ့။ ခန္ဓါကိုယ်ပုံစံမှန်အောင်နေပါ။
- ဖိနပ်အနိမ့်စီးပါ။ ဖိနပ်အမြင့်စီးတဲ့အခါ ခန္ဓါကိုယ်ပုံစံ မငြိမ်ဘဲကျောရိုးမကြီးကိုဖိအားများစေနိုင်ပါတယ်။
- ဆေးလိပ်ဖြတ်ပါ။ ဆေးလိပ်သောက်ခြင်းသည်အရိုးပွေစနိုင်ပြီးအရိုးနှင့်ပတ်သက်တဲ့ ရောဂါတွေကို ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။
- ကိုယ်အလေးချိန်ထိန်းသိမ်းပါ။ အစားအစာကိုသင့် တင့်မျှတစွာစားသုံးပြီးလေ့ကျင့်ခန်းလုပ်ခြင်းဖြင့် ကိုယ်အလေးချိန်ကိုထိန်းသိမ်းပါ။ အဝလွန်ပါက ကျောရိုးကိုဒဏ်ပိနိုင်ပါတယ်။
(၆) ဘယ်အချိန်မှာ ဆရာဝန်ပြသသင့်လဲ
- ခါး သို့မဟုတ် ကျောရိုးအရမ်းနာကျင်လို့ မလှုပ်ရှားနိုင်တဲ့အခါ
- ခြေထောက်ထုံကျင်ပြီး အားနည်းတဲ့အခါ ဒါမှမဟုတ် လမ်းလျှောက်ရာမှာ အခက်အခဲရှိလာတဲ့အခါ
- ဆီးနှင့် ဝမ်းမထိန်းနိုင်တော့တဲ့အခါ
- နာကျင်မှုကြောင့် ပုံမှန်လှုပ်ရှားမှုတွေကို မလုပ်နိုင်တော့တဲ့အခြေအနေဖြစ်လာတဲ့အခါ
- ခါးရိုး သို့မဟုတ်ကျောရိုးပုံသဏ္ဍာန် အချိုးအစားပျက်ယွင်းလာတဲ့အခါ
အာရုံကြောထိခိုက်ခြင်း သို့မဟုတ် တခြားရောဂါတစ်ခုခု၊ နောက်ဆက်တွဲဆိုးကျိုးတွေဖြစ်လာပြီလို့ ညွှန်ပြနေတာဖြစ်လို့ အမြန်ဆုံးကုသဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။
Hello Health Groupသည် ဆေးပညာအကြံပြုချက်များ၊ ရောဂါရှာဖွေအတည်ပြုချက်များနှင့်ကုသမှုများမပြုလုပ်ပေး ပါ။
[embed-health-tool-bmi]