Polycystic Kidney ဟာ ကျောက်ကပ်မှာ အရည်အိတ်တွေ ဖြစ်စေတဲ့ ရောဂါတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ ကျောက်ကပ်အိတ်ဟာ အရည်တွေနဲ့ ပြည့်နေတဲ့ ပုံမှန်မဟုတ်တဲ့ အိတ်တစ်မျိုးဖြစ်ပါတယ်။ Polycystic kidney disease cysts တွေဟာ ကျောက်ကပ်တွေရဲ့ ပုံမှန် တည်ဆောက်ပုံကို အစားထိုးပြီး ကျောက်ကပ်တွေ ကြီးလာကာ နာတာရှည်ကျောက်ကပ်ရောဂါကိုဖြစ်စေပြီး အချိန်ကြာလာတာနဲ့ အမျှ ကျောက်ကပ် လုပ်ငန်းဆောင်တာကို လျော့ကျစေပါတယ်။
Polycystic kidney disease ရဲ့ အဓိက အမျိုးအစား နှစ်မျိုးကတော့ autosomal dominant Polycystic kidney disease နဲ့ autosomal recessive Polycystic kidney disease တို့ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။
Polycystic kidney ရောဂါဖြစ်နှုန်းဟာ လူအယောက် ၁၀၀၀မှာ ၄၀၀ လောက်ဖြစ်ပါတယ်။ Polycystic kidney disease ဟာ တစ်ကမ္ဘာလုံးမှာဖြစ်ပြီး လူမျိုးတိုင်းမှာ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ဒီရောဂါဟာ အမျိုးသားရော၊ အမျိုးသမီးပါ တူညီစွာဖြစ်ကြပြီး အမျိုးသားတွေမှာတော့ ပိုပြီး ကျောက်ကပ်ပျက်စီးနိုင်ပါတယ်။ ကိုယ်ဝန်သုံးယောက်နဲ့ အထက်ဆောင်ထားပြီး Polycystic kidney disease ရှိသူ အမျိုးသမီးတွေဟာ ပိုပြီးကျောက်ကပ်ပျက်စီးနိုင်ပါတယ်။
ရောဂါဖြစ်ပွားနိုင်တဲ့အချက်အလက်တွေကို လျှော့ချခြင်းအားဖြင့် စီမံနိုင်ပါတယ်။ အချက်အလက်များထပ်မံသိရှိဖို့အတွက် ဆရာဝန်နဲ့ တိုင်ပင်ဆွေးနွေးသင့်ပါတယ်။
လူအတော်များများဟာ လက္ခဏာမရှိပဲ Polycystic kidney disease နဲ့ နှစ်ပေါင်းများစွာ နေထိုင်ကြပါတယ်။ ရောဂါလက္ခဏာ ရှိမရှိဟာ အရည်အိတ်ရဲ့ အရွယ်အစားပေါ်မူတည်ပြီးတော့ အရည်အိတ် လက်မဝက် (သို့) ဒီထက်ကြီးလာမယ်ဆိုရင် လက္ခဏာ ပေါ်လာနိုင်ပါတယ်။ Polycystic kidney disease နဲ့ ဆက်စပ်နေတဲ့ လက္ခဏာတွေကတော့
Autosomal recessive Polycystic kidney disease ရှိတဲ့ ကလေးငယ်တွေမှာ အောက်ပါ လက္ခဏာတွေ ရှိတတ်ပါတယ်။
ကလေးတွေမှာ ဖြစ်တဲ့ လက္ခဏာတွေဟာ အခြားရောဂါလက္ခဏာတွေနဲ့ ဆင်တူတတ်ပါတယ်။
ရောဂါကိုစောစီးစွာ သိရှိပြီး ကုသခြင်းဟာ ရောဂါပိုဆိုးလာခြင်းနဲ့ အခြားအရေးပေါ် အခြေအနေဖြစ်ခြင်းတွေကနေ ကာကွယ်ပေးနိုင်တာကြောင့် ဒီလိုအခြေအနေကို ကာကွယ်ဖို့ ဆရာဝန်နဲ့ စကားပြောသင့်ပါတယ်။
သင့်ဆီမှာ အထက်ဖော်ပြပါ ရောဂါလက္ခဏာတွေထဲက တစ်ခုခုများရှိနေမယ်ဆိုရင် ဒါမှမဟုတ် မေးခွန်းတစ်ခုခုရှိနေမယ်ဆိုရင် ဆရာဝန်နဲ့ တိုင်ပင်ဆွေးနွေးပါ။ လူတိုင်းရဲ့ခန္ဓါကိုယ်တုံ့ပြန်မှုဟာ မတူညီနိုင်ပါဘူး။ သင့်အခြေအနေအတွက် ဘာအကောင်းဆုံးလဲဆိုတာကို သင့်ဆရာဝန်နဲ့ တိုင်ပင်တာက အကောင်းဆုံးပါပဲ။
Polycystic kidney disease ဟာ မျိုးရိုးဗီဇကြောင့် ဖြစ်ပွားနိုင်ပြီး မျိုးရိုးလိုက်နိုင်ပါတယ်။ ရှားရှားပါးပါး genetic mutation ကြောင့် Polycystic kidney disease ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ မျိုးရိုးဗီဇကြောင့် ဖြစ်တဲ့ Polycystic kidney disease အမျိုးအစား နှစ်မျိုးရှိပါတယ်။
• Autosomal dominant polycystic kidney disease (ADPKD) – ADPKD ရဲ့ လက္ခဏာတွေဟာ အသက် ၃၀နဲ့ ၄၀ ကြားမှာ ပြတတ်ပါတယ်။ ဟိုအရင်တုံးကတော့ ဒီအမျိုးအစားကို လူကြီးတွေမှာ ဖြစ်တဲ့ polycystic kidney disease လို့ခေါ်ပေမယ့် ကလေးတွေမှာလည်း ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။
ဒီရောဂါကိုဖြစ်ဖို့ မိဘတစ်ဦးဦးကသာ ဒီရောဂါဖြစ်နေဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ မိဘတစ်ဦးမှာ ADPKD ဖြစ်နေရင် ကလေးတစ်ယောက်စီမှာလည်း ဒီရောဂါဖြစ်ဖို့ ၅၀% ရှိပါတယ်။ ဒီအမျိုးအစားဟာ polycystic kidney disease တွေရဲ့ ၉၀%လောက်ဖြစ်ပါတယ်။
Autosomal recessive polycystic kidney disease (ARPKD) – ဒီရောဂါကတော့ ADPKD ထက်အဖြစ်နည်းပါတယ်။ လက္ခဏာတွေက မွေးပြီးမကြာခင် ပျောက်သွားတတ်ပါတယ်။ တခါတရံမှာ လက္ခဏာတွေဟာ ကလေးအသက်ကြီးလာချိန် (သို့) လူပျိုဖေါ်အပျိုဖေါ် ဝင်ချိန်အထိ ဖြစ်မလာတတ်ပါဘူး။
Polycystic kidney disease ဟာ မျိုးရိုးလိုက်တဲ့ရောဂါဖြစ်တာကြောင့် သူ့ကို ကာကွယ်လို့မရပါဘူး။
Polycystic kidney disease ကိုအတည်ပြုဖို့အတွက် အချို့စစ်ဆေးမှုတွေဟာ အရည်ဖုတွေရဲ့ အရွယ်အစားနဲ့ အရေအတွက်ကို ဖေါ်ပြပေးပြီး ကျန်းမာတဲ့ ကျောက်ကပ်တစ်ရှူးတွေပမာဏကိုပါ တွက်ဆပေးပါတယ်။
Ultrasound exam – Ultrasound ရိုက်နေစဉ်မှာ transducer လို့ခေါ်တဲ့ ကိရိယာလေးကို ကိုယ်ခန္ဓါပေါ်မှာ အသုံးပြုမှာဖြစ်ပါတယ်။ သူဟာ မကြားနိုင်တဲ့ အသံလှိုင်းတွေကို ထုတ်လုပ်ပြီး transducer ပေါ်ကို sonar လိုမျိုးပြန်ကျလာပါတယ်။ ကွန်ပျူတာက ကျောက်ကပ်ပုံရိပ်တွေပေါ်က အသံလှိုင်းတွေကို ဘာသာပြန်ပေးပါတယ်။
CT scan – ရွေ့လျားနိုင်တဲ့ စားပွဲတစ်ခုပေါ်မှာ လဲလျောင်းနေရမှာဖြစ်ပြီး ဒိုးနပ်ပုံစက်ထဲကို ဝင်ရမှာဖြစ်ကာ ထိုစက်က ကိုယ်ခန္ဓါပေါ်ကို X-rays တွေ ထိုးလိုက်ပါတယ်။ ဆရာဝန်က ကျောက်ကပ်တွေရဲ့ ထောင့်ဖြတ်ပုံ ပုံရိပ်တွေကို မြင်နိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။
MRI – ကြီးမားတဲ့ cylinder ထဲမှာ လဲလျောင်းနေရမှာဖြစ်ပြီး magnetic fields နဲ့ ရေဒီယိုလှိုင်းတွေဟာ ကျောက်ကပ်တွေရဲ့ ထောင့်ဖြတ်ပုံ ပုံရိပ်တွေကို မြင်ရမှာဖြစ်ပါတယ်။
Polycystic kidney disease ကိုကုသခြင်းရဲ့ အဓိကရည်ရွယ်ချက်ကတော့ လက္ခဏာတွေကို သက်သာစေပြီး နောက်ဆက်တွဲဆိုးကျိုးတွေကို ကာကွယ်ပေးဖို့ပဲဖြစ်ပါတ်။ သွေးပေါင်ထိန်းခြင်းဟာ ကုသမှုရဲ့ အရေးကြီးတဲ့ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။ အချို့ကုသမှုတွေကတော့
ဆိုးရွားပြီး ကျောက်ကပ်ပျက်စီးစေတဲ့ Polycystic kidney disease တွေမှာတော့ ကျောက်ကပ်ဆေးခြင်းနဲ့ ကျောက်ကပ်အစားထိုးခြင်းတွေ လိုအပ်နိုင်ပါတယ်။ ကျောက်ကပ်တစ်ခု (သို့) နှစ်ခုလုံးကို ဖယ်ထုတ်ရနိုင်ပါတယ်။
အစားအသောက်နဲ့ ပတ်သက်တဲ့ ကျွမ်းကျင်ပညာရှင်က မှန်ကန်တဲ့ အစားအသောက်တွေ ရွေးချယ်ပေးဖို့ ကူညီပေးနိုင်ပါတယ်။ Polycystic kidney disease အပါအဝင် ကျောက်ကပ်ရောဂါရှိသူတွေဟာ သူတို့အစားသောက်ထဲကို ဘာတွေထည့်စားရမလဲဆိုတာနဲ့ ဘယ်အစားအစာက ဆိုးကျိုးဖြစ်စေလဲဆိုတာကို ကျွမ်းကျင်သူနဲ့ စကားပြောသင့်ပါတယ်။
Polycystic kidney disease ဟာ သွေးပေါင်ထိန်းချုပ်ဖို့အတွက် အစားအသောက်ပြောင်းလဲခြင်းတွေလိုအပ်နိုင်ပါတယ်။ ကျောက်ကပ်ရောဂါဟာ အစားအသောက်ပြောင်းလဲမှုတွေ လိုအပ်တဲ့ရောဂါဖြစ်ပါတယ်။
အကယ်၍သင့်မှာ မေးခွန်းတွေရှိမယ်ဆိုရင် သင့်အတွက်သင့်တော်တဲ့ အဖြေရှာဖွေနိုင်ဖို့ ဆရာဝန်နဲ့ ဆွေးနွေးတိုင်ပင်သင့်ပါတယ်။
မသက်ဆိုင်ကြောင်း ရှင်းလင်းချက်
Hello Health Group သည် ဆေးပညာအကြံဉာဏ်များ၊ ရောဂါရှာဖွေမှုများနှင့် ကုသမှုများ မပြုလုပ်ပေးပါ။
မှတ်ချက်များ
သင့်အတွေးများကို ဝေမျှပါ။
သင့်ကျန်းမာရေးအတွေးများကို Hello Sayarwonနဲ့ ဝေမျှလိုက်ပါ။
ဆက်သွယ်ရန် သို့မဟုတ် ဝင်မည်။ နှင့် ဝင်ရောက်ဆွေးနွေးပါမည်။